335
worden; haalt ieder opmerkzaam wandelaar met recht de schouders
op over onze centraalstelling, in het bijzonder over onze vesting
Willem I, en kan de positie Tjilatjap, waaraan wij schatten be
steed hebben en voortgaan schatten te besteden, den toets eener ge
zonde kritiek niet doorstaan.
Daarom vraagt het leger een generalen staf, hetgeen gelijk staat
met het vragen om een zijden staatsiekleed door eene vrouwdie
prijs stelt op weelde ten koste harer huishouding. Daarom werd
niet lang geledende legersterkte vermeerderd met een korps mineurs
en sappeurs, terwijl wij, zonder verhooging van ons budget van
ooiloghet hadden kunnen samenstellen uit het overigens weinig
noodige wapen der genie. Daarom is onze artillerie voor den dienst
te velde bijna uitsluitend toegerust met zwaar materieel, enkel ge
schikt voor manoeuvres op goede wegen en effen pleinenmet vasten
grond, waar wij den inlandschen vijand nimmer gevonden hebben of
vinden zullenen waar wij ons nimmer mogen doen vinden door
een Europeeschen vijandzoo die zich hier mocht vertoonen.
Daarom
Halt, riep mijn vriend uit toen ik^ zoo ver met mijne voorlezing
gevorderd was, in dat laatste heeft Maurits toch wel gelijk. Wat
doen wij hier met zwaar veldgeschut, dat we wel missen kunnen en
onze marschen maar vertraagt?
Nu, de meeste officieren bij de expeditie naar Atjeh dachten er
anders over. Hadden we maar zwaar geschut, zeiden ze, dan scho
ten we bres in de muren der vijandelijke versterkingenen zouden
we die versterkingen met vrij wat minder verlies aan officieren en
manschappen gekregen hebben.
Wel mogelijk; maar hetzelfde resultaat is ook te verkrijgen met
worpgeschut; met Coehoornmortiertjes en berghouwitsers. Toen de
Pruisen bres geschoten hadden te Straatsburg, bestormden zij toch
die bres niet, maar gingen ze door met hun verticaal vuur, in de
overtuigingdat zij op deze wijze met minder verlies de vesting
zouden doen vallen. Als wij die bentings des vijands een paar dagen
lang onophoudelijk met granaten molesteerenhoudt de vijand het
er niet in uit, en komen wij er met een minimum verlies in. Onze
superioriteit in de artillerie zit vooral in het verticaal vuur; van die
superioriteit moeten wij partij trekken. Met zwaar veldgeschut ver
minderen we onze mobiliteit, waarin we toch allicht, door onze
zwaardere bepakking der soldatenbij den inlandschen vijand ten
achterstaan. Met licht geschut en een ruimen voorraad munitie ko-
