28
De geblesseerden waren uitmuntend verzorgd en verpleegd en de
kapitein Aneinaet en de luitenant van Dentzsch waren beiden aan
de betere hand.
Weldra ging men onder stoom en de terugkeerende officieren en
manschappen hadden wederom een lauwer te meer behaald voor het
dappere Indische leger, eene schoone bladzijde te meer geleverd
voor de Indische krijgsgeschiedenis en voor dat leger eene rechtmatige
aanspraak te meer verworven op de dankbaarheid van de geheele
Nederlandsche natie.
Bij het beschrijven van een Europeeschen veldtocht is het de
gewoonte, te eindigen met eene critiek van het gebeurde; men toetst
de feiten aan de regels der krijgskunst en aan die van het gezond
verstand; men toont de fouten aan die begaan zijn, en de wijze waarop
die vermeden hadden kunnen wordenmen onderzoekt de oorzaken
en gevolgen van deze en gene handeling, men wijst in één woord
de klippen aan, waarop het genie van den veldheer schipbreuk kan
lijden. Wilde men bij het boekstaven eener Indische expeditie op
dezelfde wijze te werk gaanwilde men de regels der tactiek toetsen
aan de handelingen van dezen of genen bevelhebber, men zoude
voorzeker tot wonderbare resultaten komen.
Hier is het in de eerste plaats het gezond verstand en de inge
ving van het oogenblik, welke die handelingen besturen; en men kan
dan ook bijna met zekerheid zeggendat er geen twee expedition
in onze overzeesche bezittingen kunnen worden aangewezen, die op
elkander gelijken.
Toch willen ook wij deze bladzijden eindigen met eenige opmer
kingen, die wellicht nuttig kunnen zijn.
Ten eerste wenschen wij te wijzen op het hoogst noodzakelijke
eener verkenning vóór den aanvaleen regeldie hier in Iudië
maar al te dikwijls wordt verwaarloosd, waardoor meesttijds onnoodig
eenige menschenlevens .meer in de waagschaal worden gesteld.
Had men hier Oesson-Dau niet vooraf behoorlijk verkend, had
men in de eerste opgewondenheid de rots in front bestormd, het
had voorzeker tot niets geleiddaar de kampong van die zijde onge
naakbaar bleek te zijn.
Yerder lezen wij, dat bij den marsch naarTampirah onder anderen
de patroontasschen werden achtergelaten en vooraf gemaakte patroon
zakjes werden medegenomendie ieder twintig patronen konden
bevatten.