490
Dit plan rustte op het buiten tegenpsraak zeer juiste denkbeeld,
dat de meerdere sterkte van den vijand slechts bestreden kon worden
door de snelheid der bewegingen, maar men bedroog zich omtrent
de solidariteit der betrekkingen tusschen het zuidelijke Duitschland
en het noordelijke, gelijk men ook in de schatting van de Pruisi
sche strijdkrachten beneden het ware cijfer bleef. Deze laatste ver
gissing wekte te meer verwondering, dewijl men weten moest,
dat Pruisen in den veldtocht van 1866 ongeveer 350,000 man onder
de wapenen geteld had, en dat zijne macht sedert^eene belangrijke
vermeerdering had ondergaan door de inlijving van Hannover, Hes
sen-Kassei en 'Nassau.
Aan den anderen kant hield men te weinig rekening met de bui
tengewone moeilijkheid, die het Pransche leger zou ondervinden,—
in "den toestand waarin het verkeerde met een snel openen van
den veldtocht en een snel leiden van de operaties.
Vooreerst was het Pransche spoorwegnet niet zoo bevordelijk aan
het bijeentrekken van troepen als men gewoonlijk aannam. Zeer zeker
wees de richting van de ijzeren banen de Moezel en de omstreken
van Straatsburg als eerste vereeniginsplaatsen aan, maar daar de lijn
Verduu-Metz niet voltooid was, beschikte men bij slot van rekening
slechts over vier wegen, die uitliepen op ThionvilleMetz ol Nancy
en Straatsburg.
Het was ook eene dwaling te geloovendat men zonder zeer
gemoedelijke voorbereiding, langs spoorwegen de bijeentrekking van
een leger met orde en juistheid kan volbrengen.
Voeg daarbij de reeds aangevoerde moeilijkheden, de onmooglijk-
heid, waarin men verkeerde de korpsen spoedig voltallig te maken,
den 'krijgsvoorraad aan de plaatsen voor de samentrekking te doen
toekomen, de organisatie van de staven en van de nieuw gevormde
korpsen tot een goed einde te brengen en hen van den noodigen
trein te voorzien. Dat alles moest de eerste bijeentrekking langer
doen duren dan wenschelijk was.
Ondanks al den ijver, waarvan de bureelen van het ministerie
blijk gaven ondanks de hartelijkste medewerking, die de bestuurders
van d°e spoorwegen aan het bewind verleenden, kon de samentrek
king slechts met groote wanorde plaats hebben, en het gevolg hiervan
was, dat het leger gedurende eenigen tijd niet snel kon manoeu
vreeren en zich bewegen. Het operatie-plan nudat men had
aangenomen, vereischte te meer deze snelheid van bewegingen, omdat
het vervoer van het leger van Metz naar Straatsburg slechts langs