542
Van daarheen leidende wegen was geen sprake; het waren allen
min of meer en bij zware regens door de diepe bergstroomen geheel
onbruikbare voetpaden, waarover men man voor man moest heen
trekken. Soms liepen ze over rotssteilten, waarbij men elkander
moest helpen, soms tot de knieën door de modder. Dan weder langs
rotswanden of afgronden, waar een gering getal goede schutters een
legerkorps kon tegenhouden. Slechts langs een gedeelte voetpad, in
zoover dat zonder grcot levensgevaar opgenomen was kunnen wor
den, zoude het mogelijk zijn geweest licht geschut op bergafi'uit mede
te nemen. Al die wegen waren door versterkingen of bentings ver
sperd en overal moest gebivakkeerd worden.
Het land zelf leverde weinig of niets op en men moest alles mede
nemen, tot zelfs voor de koelies toe.
Niets was verzuimd om tot de kennis van den toestand dier wegen
te geraken. Zooveel mogelijk was ieder, die daarmede bekend was,
gehoord. Ook opnemers en spionnen waren daartoe uitgezonden en
alle berichten waren gelijkluidend ongunstig.
Men zoude niet alleen de weinig beteekenende macht van Mario,
maai ook zeker volk vau Boni en Soping tegenover zich hebben
gehadzoo niet hunne geheele macht, meestal in uitmuntend gekozen
en bevestigde stellingen, die zij op meesterlijke wijze weten uit te
zoeken en waar het terrein zich zoo bijzonder toe eigent.
Tot dus verre was nog geen enkel gevecht geleverd, dat niet tot groot
nadeel van Boni en zijne helpers was afgeloopen, en geen schaduw
van een echec, hoe gering ook, rustte op de eer onzer wapenen.
Dat voordeel was niet gering, want het hield veie vorsten ervan
terug om Boni openlijk toe te vallen, waarmede zij nu reeds inliet
geheim heulden.
Ons bestuur was bij hen noch gezocht noch bemind, en liever
hadden allen nog met het aanmatigende en heerzuchtige Boni te
doen dan met de Kompagnie. Dat was ten minste een volk van
denzelfdeu oorsprong als zijen het waren geen ongeloovigen.
Zelfs de koning van Sidenring werd niet vertrouwd, zooals mij
door den Gouverneur van Celebes herhaaldelijk is verzekerd. Een
nederlaag, die toch altijd mogelijk was, vooral onder zulke omstan
digheden, zoude schier ontwijfelbaar allen zich tegen ons hebben doen
keeren; bij velen, zoo niet bij allen, was het wachten alleen daarop,
want slechts de vrees deed hen voor het oog nog eenige onzijdigheid
bewaren, behalve wellicht Goa, Tanette en een paar andere kleine
leenroerige rijkjes, en wij waren daardoor vermoedelijk in eeuen oorlog
