552
Bij de gegoten-ijzeren projectilen wordt de kans van doorboring
grooter, doch een zeer belangrijk deel der levendige kracht gaat nog
te loor met het verbrijzelen en wegslingeren der stukken van den
kogel.
Bij gehard-ijzeren puutkogels is het gedeelte der levendige kracht,
dat den weerstand van den schijf moet overwinnen, zeer groot; de
misvorming van het projectiel verbruikt dan slechts een klein deel.
De stalen projectilen eindelijk staan in dit opzicht boven die van
alle andere metalenbijna de geheele kracht dient tot doorboring
van de pantserplaat; de kogels springen niet in stukken en onder
gaan slechts geringe wijziging in vorm. In Nederland schijnt men
deze (om de duurte?) nog niet ingevoerd te hebben.
De nokken der projectilen worden van zachte metalen (bij ons
zink) vervaardigd, om de trekken van den vuurmond niet te bescha
digen of te doen slijten. Die nokken worden bij het indringen van
het projectiel in de pantserplaat weggesneden of afgestootenhet
daartoe noodig krachtverbruik is natuurlijk weder ten nadeele van de
doorboring der plaat. Het zou alzoo voordeel zijn, zoo men de
nokken kon weglaten.
Dit geschiedt thansdoor ze bij stalen projectilen te vervangen
door looien mantels, die uitstekend schijnen te voldoen. Bij de
zware achterlaadkanons met progressive trekken (Pruisisch systeem)
heeft men de projectilen voorzien van looden omhulsels, die 1/5
gedeelte wegen van 't gewicht des kogels. Bij het treffen op een
pantser wordt de looden mantel, zoowel in de sponningen waarmede
hij aan het projectiel sluit als daarbuitensamengeperst en afge
schoren. Om dezelfde reden, waarom looden projectilen tegen ijzeren
schijven niet deugen, moet men er hier naar streven, den looden
mantel zoo dun mogelijk te maken. Het krachtsverlies voor samen
persing enz. is dan natuurlijk des te geringer. In de fabriek van
Krupp te Essen worden thans stalen projectilen met gesoldeerde
looden mantels vervaardigd, waarvan deze slechts 1/15 gedeelte van
het gewicht van het projectiel wegnemen. Deze kogels schijnen zeer
goed te voldoen.
P.
