575
Van toen af waren het alleen vreedzame pogingen om eene staat
kundige beslissing te verkrijgen en was van gewapend verzet nergens
geen sprake meer.
Van hoeveel nut daarbij de in de Zuid-Celebesche zaken zoo
doorkneede, voortvarende en ijverige ambtenaar Bakkers was, die
reeds vroeger om die eigenschappen als een der groote vraagbaken
der Gouverneurs van dat gewest genoemd werd, leest men op schier
iedere bladzijde van deel II.
Van transportmiddelen en dus van vivres was men voldoende voor
zien. Aan gemeenschap met de bevolking was geen gebrekevenmin
als aan gidsen en boden tot allerlei doeleinden, want men had Aroe
Palackavan de le expeditieen buitendien zijne famielje en groo-
ten aanhang.
In weerwil van al die middelen en voordeelen gelukte het eerst
den 30st(m Januari 1860 om de staatkundige beslissing met Boni te
verkrijgen, dus ruim twee maanden nadat de eerste troepen der 2e
expeditie te Badjoa in het geslagengetuchtigd en als uitgehon
gerde land gedébarqueerd waren.
En het verkrijgen dier beslissingin dien tijdhoe groot ook
het beleid in de aanvoering en bij de politieke leiding ware geweest,
zoude zeker nog eene onmogelijkheid gebleken zijn, wanneer niet
de eerste expeditie de 2e ware vooraf gegaanen voor haar moedig,
zoo al niet altijd beleidvol gestreden en boven alle beschrijving
geleden had.
Boni werd daarbij leenroerig. Of die regeling op den duur zal
blijken een gelukkige staatsgreep te zijn geweestzal de tijd ons
leeren. Ik geloof het niet, maar wel, dat de lasten er van op den
duur blijken zullen grooter te zijn dan de baten. Dat men bij de
2e Expeditie, in weerwil van alle voordeelen die reeds behaald waren,
en bij alles wat die op de le voor hada priori ook nog niet zoo
zeker was eene staatkundige beslissing te zullen verkrijgen, leest
men op bladzijde 86 deel II, waar dat geval in overweging geno
men wordt. Welke afbreuk men Boni nog zoude hebben berokkend,
als men gedwongen geweest was om zonder die beslissing te hebben
verkregen het vijandelijke rijk te verlaten, is daarbij niet gezegd.
Den 12den Eebruari des vorigen jaars debarqueerde de eerste ex
peditie, onder vijandelijk vuur te Badjoa, en verliet na de Bonieren
glansrijk verslagen, de hoofdstad genomen, het land getuchtigd en
Badjoa gesticht te hebben, overeenkomstig de in dien geest uitge
vaardigde bevelen, den Bonischen bodem, na een verblijf van nog geen