593
zeer moeilijk. Het is zeker, dat eene of twee divisiën infanterie
meer achter de zoo dunne liniën om Parijs, om de troepen, die
in de eerste linie warente kunnen ondersteunen of aflossen
betere diensten zouden bewezen hebben dan de divisiën cavalerie, die
geen rechtstreeksch deel konden nemen aan de belegerings-operatiën.
Stellen wij ons den toestand in het begin van November voor.
Een leger van 80.000 tot 100.000 manaangevoerd door d'Aurelle
de Paladines rukte op Parijs aan, bezette Orleans weder en
dwong, bij Coulmiers, het korps van von der Tann den terugtocht
aan te nemen.
Metz had zich den 28en October overgegevenmaar Prins Erederik
Karei was nog ver; de toestand was niet zonder gevaar. Eene ern
stige nederlaag, geleden door de zwakke Duitsche divisiën die tegenover
d Auielle de Paladines stonden, gevolgd door de aankomst van het
Eransche Loire-leger aan het zuidelijke gedeelte der Duitsche inslui-
tingslimënwas misschien geen onherstelbaar ongeluk, dat het aan
zien van den oorlog kon veranderen, maar het moest, in elk geval,
de operatiën belemmeren en de oorlog zou wellicht zes maanden
langer hebben geduurd. Dat was mooglijk. Het zou geheel anders
geweest zijn zoo de Duitschers twee infanterie-divisiën hadden gehad
in de plaats van de divisiën cavalerie, door het leger om Parijs naar
het zuidwesten gedetacheerd.
Men zal ons antwoorden, dat het onmooglijk is de verhouding
tusschen de wapenen zoo vast te stellen, dat zij aan alle mooglijke
toestanden in den oorlog beantwoorden en dat het ten eenemale
nutteloos is zooveel onderstellingen te maken. De eerste tegenwer
ping is juist. Maar men moet tevens de meest waarschijnlijke onder
stellingen maken, die, welke het meest verwezenlijkt worden. In
elke stelling is de infanterie altijd, en zonder eenige beperking,
geschikt om te vechten op elk terrein.
Onderstellingen zijn altijd leerrijk, zoo zij niet ontaarden in droo-
merijen. En als wij de mooglijkheid aannemen van een beslissen-
den marsch door d Aurelle de Paladines, spreken wij nog niet eens
van wat had kunnen gebeurenzoo Metz zich eerst veertien dagen
later had overgegeven.
Hoe wij den toestand in het begin van November ook aannemen,
steeds zullen wij zien, dat eene versterking in infanterie de Duit-
Zie o. a. over dezen bekwamen veldheer en de tegenwerking zijner plannen
door den verwaanden Gambetta: Revue des dev,x mondes, 1872, 15 September.
