SPOORWEGEN OP JAVA.
Dat spoorwegen op Java ook voor de verdediging van het hoogste
belang zijn, wordt door niemand betwijfeld. Het zal echter niet
van gewicht ontbloot zijnna te gaanin welke verschillende op
zichten de spoorwegen noodig zijn, en aan welke vereischten zij in
het belang der defensie moeten voldoen.
Ons leger is zeer klein voor eene verdediging van een zoo uitge
strekt eiland als Java. Uitbreiding, in algemeenen zin, is, met het
Ioog op de fiuanciëele krachten van den Staat en op andere belangen,
niet mogelijk. Des te meer is het dus noodigdat het in de hoogste
mate mobiel is," en in weinige dagen op dat gedeelte des eilands
verzameld kan zijn, waar het ter bestrijding des vijands noodig blijkt
te wezen.
De stelregel der Romeinen voor den oorlog was: in pedile rolur
de kracht van het leger is te zoeken in de beenen der soldaten.
Reeds de Romeinsche leger aanvoerdersen na hen alle krijgskun
digen zijn de meening toegedaan geweest, dat, om met Trochu te
sprekensnelheid van beweging de eerste wet van den oorlog is.
Maar wanneer die snelheid moet worden bereikt door geforceerde mar-
schen, dan ziet inen spoedig tal van manschappen achterblijveudie
door ontberingen, vermoeienissen en ziekten het leger verminderen;
dan ziet men, dat door maraude en wanorde, een geest van indis
cipline het leger binnendringt; kortom, het leger wordt moreel en
materieel meer verzwakt, vóórdat het nog in actie is.
Zie A. de Formanoir, Des chemins de fer en temps de guerre. éd. Bruxelles,
Mmjuardt1872.
9