31
geestkracht, en onlangs door de Duitsche legerhoofden met zoo veel
oordeel en kunde in toepassing gebracht, moet immer, onder welke
omstandigheden en tegenover welke tegenpartij ook, gehuldigd
worden.
Niet alleen echter geldt deze stelling op het oorlogsveld, waar
het van het grootste belang is, daar waar men slag wil leveren in
den kortst mogelijken tijd de legerkorpsen op zulk eene wijze te veree
nigen, dat zij geheel met elkander in verband kunnen werken, zonder
dat er ooit één of zelfs een deel daarvan ongebruikt of nutteloos blijft;
maar ook op het slag- en gevechtsveld is geen succes denkbaar,
wanneer bovenstaande regel niet in allen deele wordt toegepast; ook
daar komt het er op aan, op het oogenblik der beslissing alle krach
ten op de voordeeligste wijze in het gevecht te brengen en te doen
samenwerkenin den uitgebreids ten zin van het woord.
Tot het toepassen van dezen regel op het oorlogsveld behooren
eene nauwkeurige kennis van den aard van het terrein', waarop gea
geerd wordt, voornamelijk met het oog op den toestand, de richting
en het verband der wegen, en van de snelheid van beweging der
verschillende wapens en korpsenvoorts volledige kennis van de
hulpmiddelen des lands; van den toestand, de sterkte en hulpmid
delen des vijands en van nog vele andere zaken, die tot den werk
kring van den generalen staf behoorenterwijl daarbij nog een nood
zakelijk vereischte is, een uitmuntende tact om de afdeelingen zoo
te dirigeeren, dat zij zich op de gunstigste wijze ontwikkelen kunnen,
en de verschillende wapens, waaruit die deelen bestaan, zoo doeitreftend
mogelijk kunnen aangewend worden.
In al deze zaken kan men het door studie zeer ver brengen; goede
boeken en kaarten, statistieke opgaven met oordeel gebruikt, eenig
opmerkingsvermogen en volharding, zijn daartoe ruimschoots voldoen
de, wanneer men slechts wil en de keuze der personen, die deze
gegevens moeten bijeenbrengen, niet al te ongelukkig is. Ik zal
thans niet betoogen, dat ook het Indische leger behoefte heeft aan
een generalen staf; dat, hoezeer de toestanden hier hemelsbreed
met die in Europa verschillen, toch door zulk een lichaam zeer
nuttige diensten aan het leger niet alleen, maar ook aan de geheele
Indische maatschappij zouden kunnen bewezen worden anderen hebben
dit reeds met talent en overtuigend gedaan, terwijl het niet bij mijn
onderwerp te huis behoort.
Op het gevechtsveld daarentegen hebben wij met geheel andere
eigenschappen rekening te houdendaar zijn het besluitvaardigheid,
