105
alle eischen voldoende oorlogshaven zijn, welke Java ons opleveren
kan.
Geene offers mogen daarom te groot zijn om eeue behoorlijke be
vestiging van straat Madura te verkrijgen, en deze kwestie is dus een
der belangrijkste vraagstukken van de verdediging van Java.
Daar Soerabaja bij onze eerste vestiging in Indië belangrijke mari
time inrichtingen bekwam heeft men reeds geruimen tijd naar de
oplossing van dit vraagstuk gezocht.
Zoo vond Daendels hier bij zijne komst in Indië eene batterij, die
bij Sembilang op de kust van Madura gebouwd was met het doel, het
binnenkomen van den noordelijken toegang te beletten, doch welke hare
onwaarde bewezen had toen zij in 1807 den Engelschen admiraal Pel-
lew niet beletten kon binnen te zeilen, niettegenstaande zij zijne
schepen met gloeiende kogels had beschoten. Het was ook trouwens
bekend, dat de Pransche admiraal de Sercy, die in 1799 Soerabaja
bezocht, de vruchteloosheid om dezen doortocht te betwisten betoogd,
en den raad gegeven had, die batterij ter voorkoming van strenge
represailles te slechten.
De hooge waarde der haven van Soerabaja beseffende, begreep Daen
dels, dat in dezen toestand verbetering moest worden gebracht en hij
deed daarom het fort Lodewijk (laten herdoopt: fort Oranje en ten
tweeden male: fort Erfprins) op eene uitnemend gekozen positie bouwen
en hij verkreeg daardoor eene destijds vrij voldoende verdediging van
den noordelijken ingang.
Ook werden op Daendels' last plannen gemaakt tot afsluiting van
het zuidelijk vaarwater, die later ook door Van der YVijck eenigszins
gewijzigd overgenomen, doch niet tot uitvoering gekomen zijn.
Zoowel door den bouw van het fort Erfprins als door aanslibbingen
aan de monding der Solo-rivier begon zich echter het noordelijke
vaarwater te verleggen, en hoewel men door het uitbrengen van stroom-
leiders aan genoemde riviermonding getracht heeft deze verlegging
te beteugelen, zijn die pogingen niet geslaagd, en heeft het vaarwater
thans eene nieuwe richting aangenomen, welke het bestaande fort ge
heel nutteloos maakt. Dit is daarom, na eenigen tijd als huis van
detentie te hebben gediend, dan ook reeds geruimen tijd verlaten en
later (wanneer is ons niet bekend) tot op de waterlijn geslecht.
Door de onderzoekingen omtrent de vaarwaters in straat Madura
bleef de kwestie der verdediging geruimen tijd hangen en kwam er
slechts een onderdeel der geprojecteerde werkenn. 1. eene in 1855
voltooide kustbatterij beoosten de monding der Kalimaas, tot stand.
