107
Legt men nu batterijen op de grenzen dezer vaarwaters en dan
moet men ze al op eene diepte van ongeveer 6 Meters fundeeren
dan zijn die afstanden zelfs voor zwaar kanon reeds te groot om op
belangrijke uitwerking te kunnen rekenen, en zullen stoomschepen,
die zich met eene lü-mijls vaart ongeveer 300 meter in de mi
nuut verplaatsen, niet veel van het vuur dier batterijen te vreezen
hebben.
Versperringen zullen, bij eene zoo aanzienlijke breedte en diepte en
zulk een zwaren stroom ook niet veel beloven, en wij zullen dus
hierbij op eene krachtige hulp der zeemacht moeten rekenen, of de
batterijen dichter bij elkander moeten brengen door ze in dieper
water te fondeeren.
In ons voordeel is hierbij, dat te Soerabaja geene grootere sche
pen dan van 4863 d. M. diepgang kunnen binnenloopen en de
vijand dus slechts kleine, misschien slechts gedeeltelijk gepantserde
schepen tot een aanval op dezen haven kan aanvoeren, en wij hem
derhalve met een paar monitors reeds eenen krachtigen weerstand
zullen kunnen bieden.
Ten einde het bezit der haven van Soerabaja volkomen te verze
keren, zullen wij, in verband met de mogelijkheid om overal in de
omstreken dier plaats te landen, ons ook aan de landzijde moeten
verstreken. Deze versterking behoeft echter, gelijk later aangetoond
zal worden, slechts tegen een coup-de-main ingericht te worden,
zoodat, wanneer wij de maritime inrichtingen aan de monding der
Kalimaas concentreeren, de bestaande Citadel met nog eenige minder
beduidende werken, in verband met de geringe begaanbaarheid van
den bodem, voldoende zullen zijn om alles, wat wij te Soerabaja
hebben, tegen pogingen van de landzijde te beschermen 34.)
13. Met het oog op de groote moeilijkheid om op Java's
noordkust eene goede oorlogshaven te vinden, heeft men ook wel
de aandacht gevestigd op de vele goede wijkplaatsen, die de buiten
bezittingen opleveren.
Wij hebben echter gezien, dat eene door Van den Bosch verlangde
haven op Sumatra tegenover Java's westkust om gegronde redenen ver
worpen werd. Hetzelfde daartegen aangevoerde bezwaar bestaat ook
tegen het geopperde denkbeeld eener versterking der voor groote
schepen toegankelijke Klabat-baai op Bangka.
Mocht achter het reeds herhaaldelijk ter sprake gebracht plan, om
ook dit eiland te verdedigen, blijven bestaan, dan zou eene vestiging