149
meestering van deze plaats ieder andere rechtstreeksche operatie tegen
het aan de Toentang opgestelde mobiel leger moet voorafgaan.
Integendeel vermeent hij, dat, wanneer de toegangen hier goed
versterkt worden en het mobiele leger tot de verdediging medewerkt,
de vijand deze plaats zal laten, liggen, en trachten zal, langs omwegen
de Toentang-positie te bereiken.
Wel is waar kunnen wij door het geheel of gedeeltelijk vernielen
der wegen zijnen marsch zeer vertragen, doch wij kunnen hem niet
beletten, de gemeenschap te herstellen of des noods nieuwe wegen te
banen; met hoeveel moeite en tijdverlies dit ook gepaard moge gaan,
de aanvaller zal het altijd boven eene belegering verkiezen.
Het is hier de plaats voor de opmerking, dat het vernielen der
wegen voor ons de nadeelige zijde heeft, offensive bewegingen te
belemmeren en dus alleen geoorloofd is, wanneer wij ons tot eene
geheel lijdelijke verdediging moeten bepalen.
De versterking van Semarang werd door Von Gagern afgekeurd, zoo
wel omdat de citadel te ver van de stad en van de landingsplaats gelegen
is om deze krachtig te kunnen bestrijken, als omdat zij alle offensive
kracht mist. Nu zij evenwel reeds gebouwd was, liet hij haar bestaan.
De positie aan de Toentang beschouwde "Von Gagern als een be
langrijk strategisch punt, omdat op den grooten weg van Semarang
naar de binnenlanden slechts hier een défilé gevonden wordt, hetwelk
niet dan langs moeielijke omwegen doorgetrokken kon worden en,
gelijk wij reeds aangetoond hebben, in het centrum ligt van de voor
naamste accessen, naar en van het noorderstrand.
Versterkingenwelke het défilé beheerschen en van het debouché
verzekeren, alsmede eene vesting, die in de behoefte van een
klein leger kan voorzien, acht hij hier wel geplaatst, doch daar de
stelling, zoowel aan de oost- als aan de westzijde, omgetrokken kan
worden, wil hij de reeds grootendeels gebouwde vesting Willem I op
de eenvoudigste wijze doen voltooien en, behoudens een paar redoutes
bij de Bedelaarsbrug en een permanent werk bij Wawar, geene kost-
baie buitenwerken aangelegd zien; met in oorlogstijd op te werpen
veldwerken op verschillende wegen (b. v. op de hoogte van Merak-
mati en bij Grabak) zal het défilé dan voldoende verdedigd kunnen
voiden en eene goede reduitstelling vormen, welke, als punt van con
centratie, in het ergste geval ons leger opnemen kan en verder dienen
moet als pivot bij offensive bewegingen, die, op de wijze als vroeger
reeds door ons omschreven werd 20) tegen den aanrukkenden
vijand ondernomen moesten worden.