229
eene heldhaftige dwaasheid te begaan. Maar die heldhaftige dwaas
heid is volstrekt noodzakelijk om de eer van Frankrijk te redden 1
zij is ook daarom zoo zeer noodig, om aan de wereld, die met
stomme verbazing over den spoed waarmede onze rampen elkander
op volgen het oog op ons gevestigd heeft, den tijd te gunnen
zich te bedenken
Want Trochu had een flauwe hoop, dat Noord-Amerika zich de
lotgenooten van LafayetteEngeland Inkerman en Italië Solférino
zoude herinneren. Die hoop bleek eene .ijdele hoop te zijn, want
de regeering van een land heeft niet altijd dezelfde sympathiën als
de natie zelve.
Toen de Duitsche legers nog slechts eenige mijlen van Parijs ver
wijderd warensteeg de opgewondenheid der bevolking ten top, maar
zij voorzag niet wat spoedig zoude gebeuren. Het kostte Trochu moeite
haar aan het verstand te brengen, dat er een ernstig beleg op han-
nen was.
Aan de noodige critici over de houding van Trochu gedurende dat
beleg heeft het niet ontbroken. Zij waren legio. Ook de kolonel
Baron Stoffel, die tijdens het beleg goede diensten heeft bewe
zen maar door Trochu niet voor generaal-majoor in aanmerking
werd gebracht is een der bittere en nijdige critici. Hechten wij
aan zijn beweringen niet te veel waardewant zij zijn niet van par
tijdigheid en vijandschap gezuiverd.
Welke zijn nu wel de beschuldigingen, die men Trochu, als be
velhebber van Parijs naar het hoofd heeft geslingerd
1". De nationale garde der hoofdstad gaf door hare massa het
middel aan de hand, om door de insluitings-liniën der Duitschers heen
te breken en zich een uitweg te banen. Trochu heeft van dat mid
del geen gebruik hunnen of willen maken; in het eerste geval was
hij niet voor zijn taak berekend, in het tweede geval heeft hij ver
raad gepleegd.
2°. De insluitings-liniën der Duitschers hadden niet die defen
sive waarde, welke Trochu haar heeft toegekend. De sterkte van
den belegeraar was niet zoo groot, als hij heeft opgegeven. Daar
tegenover stonden de vaderlandsliefde van Parijs, de handel eu nij
verheid, kortom alle hulpbronnen der hoofdstad, ter zijner beschik
king, waarvan hij geen partij heeft kunnen trekken.
Schijver van tie //Rapports militaire» éerits de Berlin," Paris, Gamier frèïös.