241
keil geschut geschiedde met eene ongehoorde inspanning, onder de
leiding van den admiraal Saisset, in ééne nacht. Die admiraal heeft
bij de verdediging van Parijs uitstekende diensten bewezen.
De ontworpen uitval had evenwel geene resultaten. Wel is waar
streden de Pranschen met roem in de slagen bij Villiers en Cham-
pigny. Daar streed de even kundige als dappere Generaal Ducrot,
wiens naam door den laster van sommige dagbladen te vergeefs aan
gerand is, bij den aanval op het park van Villiers, met ware doods
verachting aan het hoofd der stormende bataillons infanteriedaar
sneuvelde de bloem der kundige mannen, die Trochu gedurende het
beleg van Parijs "krachtdadig hadden bijgestaandaar stierf de Ge
neraal Penault den heldendood wiens naam, door zijne in Afrika, de
Krim en Italië behaalde lauweren, bij het leger in aanzien stond
Maar de overmacht in deu meest uitgebreiden zin des woords
aan den kant der Duitschers, bij wie het dubbele verlies van dat
der Pranschen werd geleden, dwong den verdediger binnen zijne
wallen terug te gaan.
Honderd en tien duizend Pranschen trokken met vier honderd stuk
ken seschut op waggelende bruggen, in de volmaaktste orde en in
het gezicht van het Duitsche leger, dat op twee kilometers afstand
verwijderd was, de Marne over. De lijdelijke houding van dit leger
tegenover eene zoo gevaarlijke operatie als die der Pranschen kon
gewis als maatstaf dienen voor de moreele overwinningen, die door
hen in de slagen van 30 November en 2 December waren behaald.
De goede wijze waarop de Generaal Ducrot dien terugtocht leidde
het moeilijkste problema voor een aanvoerder zette de kroon op
de door hem bewezen uitstekende diensten.
Nu was Parijs onherroepelijk aan haar lot overgelaten. Voor Trochu
was zij het na Sedan en Metz reeds geweest.
Maar waarom had hij dan niet, bij het ontvangen van zoo vele
tegenstrijdige bevelenvan zoovele tegen de regels der strategie
indruisende instruction, liever zijn ontslag uit 's lands dienst genomen
en de verdediging van Parijs aan een ander Generaal overgedragen
Dit is gemakkelijker gezegd dan ten uitvoer gebracht. Van af het
tijdstip, dat Trochu door Napoleon tot bevelhebber van Parijs be
noemd, tot het oogenblik dat die stad aan de Duitschers overgege
ven werd, is hij die later tot president van het bewind werd be
noemd meer dan twintig malen in de verzoeking geweest, dat ontslag
te vragen.
Dat hij dat niet gedaan heeft, is een bewijs van zijne groote
11
