326
Wij kunnen niettemin veel uit deze studie leeren. Het is zeker,
dat men groot ongelijk zou hebben door in alles een voorbeeld te
nemen aan hetgeen onze overwinnaars gedaan hebben gedurende
den veldtocht van 1870—71. Het zou onvoorzichtig zijn zich te
verbeelden, dat men, door bij wetten of verordeningen eene over
eenkomstige organisatie uit te vaardigen, in dergelijke omstandigheden
goede uitkomsten zou verkrijgen, zoowel over 10 of 20 jaren als nu,
of zich voor te stellen, dat men de officieren van de genie of van
elk ander speciaal wapen behoort af te richten voor den dienst der
spoorwegen, om hun in oorlogstijd de exploitatie der lijnen van stra
tegisch belang in handen te geven. Zulk een werk verricht men slechts
goed onder voorwaarde er zich dagelijks aan over te geven. He
exploitatie van de spoorwegen in oorlogstijd, zoowei als in vredestijd,
is eene nijverheidsonderneming, waarvan elk jaar de voorwaarden
wijzigt. Zoo het ons vergund was eene meening te uiten zouden
wij zeggen dat men zich in dit opzicht gelijk in vele andere, slechts
goed tot den oorlog voorbereidt door er zich gedurende de vredes
jaren in te oefenen. Een besluit van 14 November jl. herstelt bij
'het ministerie van oorlog de militaire spoorwegcommissie, gevormd
door den maarschalk Niel.
Men ziet er slechts twee vertegenwoordigers der maatschappijen
in prijken tegenover 7 officieren. Is dat niet te veel overwicht geven
aan het militaire bestanddeel boven het technische? En is het bo
vendien niet te vreezen, dat de werkzaamheden dezer commissie be
perkt blijven tot het gebied der theorie? De minister van oorlog
voere de gewoonte in de troepen, die jaarlijks van garnizoen verwisselen
of zich naar de instructie-kampen begeven, in groote massa s en
onverwacht over den spoorweg te doen reizenen ieder zal zich ge
meenzaam maken met troepenbewegingen. Dat zal wel eene uitgaaf
zijn, maar eene, die voordeel zal afwerpen. De maatschappijen-zullen
weten, welke gedeelten harer inrichtingen ongenoegzaam zijnde offi
cieren zullen leeren zich in de stations uit verlegenheid te redden:
de bevelvoerende generaals zullen weten wat een spoorweg kan vol
brengen en wat roekeloos is er van te verlangen. Is dat met in
derdaad de voorbereiding, die ons ontbroken heeft?
Be koffie als handproviand. Men leest in de Blatter für kriegs
verwaltung