369
Eenige dezer verschillen van gevoelen waren bedenkelijk, zij liepen
over punten, die ten nauwste verbonden waren met de inrichting van
de gewapende macht, dat is met het behoud van de stad. Daartoe
behoorde, bij vooibeeld, de verkiezing van de officieren der mobiele
nationale garde, die het gros van het actieve leger binnen Parijs uit
maakte. Ziehier wat de heer Trochu daarvan zegt: //Eene eerste maal
op dit punt geslagen, eene tweede maal geslagen, en nog eene derde
maal geslagen, kwam Gambetta er op terug, en hij kwam er op terug,
door het zeer wegsleepende talent, dat hij heeft, al de eenparige
stemmen van den raad winnende, behalve twee; die van den generaal
Le E16 en de mijne." De verwarring valt hier in het oog. Uit een
politiek standpunt had men misschien gelijk met het recht van stem
men bij het jonge leger in te voeren, maar uit een militair stand
punt beging men eene hoofdfout, gelijk men overigens later erkend
heeft, en het is waarlijk monsterachtig den bevelhebber van eene be
legerde vesting en den minister van oorlog verplicht te zien zich te
onderwerpen aan eene meerderheid zonder eenige bijzondere bevoegd
heid en medegesleept door een weisprekenden speech. Deze maatre
gel oefende, gelijk men weet, den noodlottigsten invloed uit op den
geest van het leger, dat met den besten wil en de stoutste voorne
mens bezield was, maar ten eenemale gebrek had aan kaders; men had
wellicht de bestanddeelen hiervoor kunnen vinden in de Parijsche be-
volking, maar men liet, om redenen, die niets gemeens hebben met de
krijgskunst, aan het toeval over de zaken te schikken. Het schikte ze
natuurlijk zeer slecht, wat eene reeks van de meest betreurenswaarde.ge
volgen na zich sleeptegebrek aan kennis bij de officieren, gebrek aan
samenhang bij de soldaten, gemis van krijgstucht van boven tot be
neden, en wat is een troep met dergelijke gebreken? Ik wil niet
zeggen, dat het in dien oogenblik mogelijk was een degelijk leger te
vormen, in staat om den vijand het hoofd te bieden, maar ik zal
zeker niet worden weersproken in de bewering, dat men beter doen
kon en gedaan zou hebben, zoo, sinds den aanvang, het krijgskundige
vraagstuk geheel was losgemaakt geworden van het staatkundige.
Dit feit staat overigens niet op zich zelf, het behoort tot het ge-
heele stelsel van bewindvoering, den 4<l™ September ingewijd. De
heer Jules Eavre bekent, als iets, dat hij zich tot eere rekent, //dat
hij alle inlichtingen, die hem gegeven werden, in zijn' geest bewaarde,
dat hij trachtte zich bij de officieren op de hoogte te stellen, dat
hij plannen met hen besprak en vervolgens al die denkbeelden aan
