karige bezoldiging, zonder uitzicht op verbetering; geen bezwaar!
Als ze maar goed worden aangevoerdMansclVappen voor soldaat
aanwerven zonder certifikaat van goed gedrag. Wat eene zwaartil
lendheid'! Als zij maar dapper vechten en de troep goed wordt aan
gevoerd?.... Zóó is er veel meer, dat men luchthartig over boord
werpt, althans zeer minacht, omdat alles wel te recht zal komen,
als de troep maar goed wordt aangevoerdRaadplegen wij de
geschiedenis bij dergelijke uitspraken.
Niemand zal den generaal Knoop aanmatigend noemen integendeel,
hij is de bescheidenheid in persoonmaar toch, wie zijne werken
leest, moet toegeven dat ook hij op zijne stokpaardjes kan doordraven.
Opk de heer Stieltjes staat volstrekt niet bekend als een aanma
tigend man. Toch kan men niet ontkennendat in zijn Gids-artikel
van 1871 (t), waarin hij de verdediging van Nederland bespreekt,
een ietwat meesterachtige toon heerscht, die hem niet geheel en al
past. Niet alleen vinden in zijne oogen geene genade de ideëen van
prulschrijvers over militaire auderwerpen, wier stukken door de re
dactie van De Gids niet worden opgenomen, maar zelfs sommige
beschouwingen van den generaal Knoop, een der coryphaeën van dat
achtbaar tijdschrift.
Van waar die verschijnselen? Ik zoek zegt een mij onbekende
schrijver de oorzaak in eene kwaal, die niet alleen bij den heer
Stieltjes, maar ook bij andere schrijvers over krijgskundige onder
werpen wordt aangetroffen en waarop het tijd wordt de aandacht te
vestigenzij hebben stokpaardjes en draven daarop door. Ieder
het zijne: Knoop, Stieltjes, De Roo en anderen.
De krijgskunst zegt die onbekende schrijver heeft een ver-
bazenden omvang; zij is niet alleen kunst, maar ook wetenschap;
zij heeft een aantal andere kunsten en wetenschappen tot hare diena
ressen. Men leert haar niet uitsluitend uit boeken noch uitsluitend te
velde. Slechts enkelen ik zou haast zeggen schier niemand heb
ben haar geheel en volkomen in hunne macht. Wanneer men echter
over sommige harer onderdeelen met gunstigen uitslag het woord
heeft gevoerd zooals Knoop in zijne kritiek over het werk van
Siborne, Stieltjes als Oud-soldaat, De Roo over de verdediging van Ne
derland wanneer men daarbij lof ingeoogst en eene welverdiende
402
nAls zij maar goed worden aangevoerd." Militaire .Spectator 18/2.
(f) De verdedigbaarheid van Nederland.
Stokpaarden. Militaire Spectator, 1872.
