247
(liging der paardenfokkerij en verbetering van het paardenras. Eene
dier vereenigingen is b. v. de in 1883 in Engeland opgerichte Joc
key-cluben in Frankrijk de Société cTencouragement, enz. Bekend
is het journal des harasdes chasses et des courses de cheoaux.
Eindelijk rest mij te spreken over voorschriftenwier stipte op
volging, uitbreiding, inkrimping dan wel gebeele intrekking in het
belang der paardenfokkerij dienstig is.
De verplichting, bij staatsblad No. 18 van 1839 den kampong
bewoner opgelegdom zijne paarden niet dan met voorkennis van
het kamponghoofd te verkoopen. is m. i. een dwang, waarvoor thans
geenerlei motief meer kan bestaan.
Dit geldt evenzeer ten aanzien van de bepaling, voorkomende in
staatsblad No. 22 van 1830, om den kampongbewoner te verplich
ten, zijne paarden niet anders dan op de bazaars te verkoopen. Die
dwang heeft dit nadeel, dat de kleine man vaak in het verkoopen van
zijn eigendom afhankelijk zal zijn van de luimen van het dessa- of
kamponghoofd.
Noodig schijnt het mij toe, het bepaalde bij staatsblad No. 20 van
1843 omtrent de wijze om van den grooten postweg tusschen Batavia en
Buitenzorg gebruik te maken voor karren met paarden bespannen, zoo
dit niet reeds geschied is, over den geheelen archipel te doen opvolgen.
Wat bij staatsblad No. 100 van 1853 omtrent het houden en
gebruiken van paarden en rijtuigen op Java en Madoera is voorge
schreven, moet ook en overal toegepast worden op de zoogenaamde
dos-a-dos en kahar''s-veer en de daarbij behooreude paarden.
De pikol-paarden (waaronder merrien en veulens) die langs de wegen
worden voortgejaagd, zijn vaak met zulke zware vrachten belast, dat
hunne krachten er bij te kort schieten en zij niet zelden ten gevolge
van overmatigen arbeid bezwijken. Wat men ook van de goede eigen
schappen van een Inlander moge opsommen, liefde voor een paard
wordt hem niet aangeboren. Zij die er geen getuige van zijn geweest,
hoe soms merriën van tien elf maanden dracht en moederpaarden
met de veulens van eene week oudmet lasten voorgesleept werden,
zouden barbaarschheden als deze voor verdichtselen verklaren.
De industrie der kahar:s-veer heeft zich in de laatste jaren niet
alleen te Batavia, maar ook te Soerabaja en Samarang, evenals die
van de zoogenaamde dos-a-dos te Batavia eh Soerabaja zeer ontwik
keld. Op den 6 Februari 1865 heeft men geteld, dat langs eene