262
hij een talrijk leger op de been houdt; geslagen en vernietigd te
worden bij de eerste gelegenheid de beste, zoo hij er de getalsterkte
van vermindert. Deze uitkomst, waarvan men gemakkelijk vooraf
het juiste tijdstip kan bepalen, zal bereikt worden zonder dat men
zich bloot stelt aan al de kansen van een ongeregelde worsteling vol
onvoorziene voorvallen zonder dat men de vreedzame bevolking op
offert, die in de tegenwoordige omstandigheden zoo dikwijls door de
Carlisten op schatting gesteld wordt.
Ik verbeeld mij, dat de hertog de la Torre en zijne veldheeren
dit plan kennen, dat noch nieuw noch moeilijk te vinden is; even
wel, gelijk wij gezien hebben, zijn zij er verre af het te volgen en
gaan zij, sinds den aanvang van den oorlog, voort met hunne krach
ten te verslijten in onvruchtbare militaire wandelingen. Zulk een
gedrag zoude onverklaarbaar zijn voor ieder, die de politieke zeden
en de militaire overleveringen van Spanje niet kent. De generaals
bekommeren er zich zeer weinig om, het leger van den Pretendent
te verwinnen; zij weten, dat het eigenlijk niet zeer gevaarlijk is
buiten eenige gewesten, die het Carlisme genegen zijn, maar zij
stellen er prijs op, bevordering en onderscheidingen te bezorgen aan
hunne beschermelingen, omdat de ondervinding hun geleerd heeft,
dat men op die wijze trouwe vrienden verkrijgt, zeer nuttig in een
landwaar men nooit zeker is van den dag van morgen.
Zij denken dus tochten uitwaarin men over 't algemeen aan beide
zijden veel kruit verschiet zonder mek&ar heel veel kwaad te doen,
en die natuurlijk afloopen met een waren regen van epauletten en
decoraties. Ik heb kolonels van vijf-en-twintig jaren gezienwier
borst letterlijk bedekt was met kruizen van allerlei aard en medaljes
van allerlei soort. Het einddoel of object doet weinig terzake, mits
men schitterende overwinningen op enkele punten behale. Het is,
gelijk men ziet, hetzelfde stelsel als in Algerië; een betreurenswaardig
stelsel, dat allengskens het IVansche leger gedesorganiseerd heeft.
En zoo die kleine aanvallende ondernemingen nog maar in onderling
verband en samenhang geleid werden en tot een bepaald doel mede
werkten Maar ieder nieuw generaaldie zijn commando aanvaardt
brengt een nieuw plan mede en acht het zijn plicht, niet te doen
gelijk zijn voorganger; dikwerf zelfs hebben de aanvoerders van kleine
troepeijafdeeiingen bijzondere plannen, die in 't geheel niet overeen
stemmen met de inzichten van den opperbevelhebber, maar die zij
niettemin op hun eigen hand uitvoeren. Te midden van deze wanorde,
