263
van dit eeuwig heen en weer slingeren van dezen strijd tusschen
de persoonlijke eerzucht van den een en die van den andervergeet
men de belangrijke en onmisbare zaken.
Zoo zoude de linie van de Ebrodie tot operatiebasis voor het
Noorden dient en waarlangs de spoorweg ligt, die van Miranda naar
Saragossa loopt en de gemeenschap tusschen de twee korpsen vormt
met de meeste zorg bewaakt moeien wordenzij verkeert, integendeel,
in den meest deerniswaardigen toestand. Ik heb ze in hare geheele
linie doorloopenen ik noodig niemand uit deze reis te ondernemen,
die een ware steeple-chase is. Op eenige kilometers afstands van
Miranda, dus van het hoofdkwartier, schieten de Carlisten, aan den
anderen kant der rivier in hinderlaag liggende, geregeld alle dagen
op de treinen, soms onschuldige reizigers verwondende en doodende;
verder, te beginnen met Logrono, zijn alle stations verbrand, de
spoorstaven bij herhaling weggenomen, de telegraafdraad doorsneden;
gelukkig nog, dat de spoorbaan de rivier niet snijdt, want de bruggen
zouden zeker vernield zijn gewordengelijk het geval is met al
de bruggen over de gewone rijwegen. Ik heb menigmaal dezen en
genen gevraagd, hoe het kwam, dat men deze verwoestingen niet
belette, niet alleen schadelijk voor de particuliere belangen, maar
ook hoogst bedenkelijk uit het strikt militaire oogpunt. Ik kreeg
slechts tot antwoord de bewering, dat nzoo iets zeer moeilijk wasi'
Hetzij bekentenis van onmacht cf bewijs van onwil en achteloosheid,
dit antwoord toont genoegwat de 'tegenwoordige oorlog in Spanje
ishij wordt gevoerd zonder bepaald planzonder strategische com
binaties, van den eenen dag op den anderen, naar het toeval der
gebeurtenissen.
Het zou zeker gemakkelijk geweest zijn voor de Carlistische gene
raals, onder wie ten minste eenigen ware krijgstalenten schijnen te
hebbenpartij te trekken van deze onbekwaamheid en van deze onge
schiktheid der liberalen en bepaaldelijk te zegevieren, zoo ook niet
daar hinderpalen waren van een anderen aard. In onze dagen loopen
in Europa, zelfs in Spanje, de militaire oplossingen niet meer ineen
met de politieke, en de tronen worden niet meer verworven door
louter wapengeweldachter den pretendent moet een beginsel zijn en
dit beginsel moet overeenstemmen met den maatschappelijken toestand.
Welk beginsel nu vertegenwoordigt Don Carlos P In de eerste plaats
de wettige troonsopvolging. Zij moge onbetwistbaar zijn, gelijk de
een zegt, zij moge twijfelachtig zijn, gelijk de ander volhoudt, het