getal strijders zoo beperkt bleef, was het nu niet meer. Washington
en Gates, Howe en Cornwallis hadden gewoonlijk slechts tien- tot
vijftienduizenden zelden twintigduizend man onder hunne bevelen.
Deze kleine legers konden leven van het land, dat zij bezetten. Wel
is waar ging het niet altijd zonder moeiteen de soldaten van
Washington leden vreeselijk in den winter, dien zij te Valley-Forge
doorbrachten. Het Engelsche leger, een betrekkelijk rijk land, van
Philadelphia tot Nieuw-York, doortrekkende, was gedwongen zijne le
vensmiddelen mede te nemen, en Coruwallis verloor zijn geheelen
bijsleep in Noord-Carolinadat hij als overwinnaar doorliep. Maar
noch de een noch de ander was onderworpen aan het uitgebreide
stelsel van proviandeeringdat eene vaste en verzekerde operatie-basis
onderstelt en zonder hetwelk men in Amerika geen talrijke legers
kan doen leven. Zij onderhielden zich, marcheerden en verbleven
maanden lang naast een vijand, die meester van het land was.
Zoo men eene vergelijking wilde maken tusschen de twee oorlogen
dan zijn het de legers van het Noorden, en niet die van het zuiden,
die men zou moeten vergelijken met de vrijwilligers, die Amerika vrij
maakten. De jonge soldaten der Geconfedereerdenmet eene onstui
mige dapperheid, gewend aan gehoorzaamheid en blindelings hunne
lastgevers volgende, maar ieder misdeeld van taaiheid en volharding,
hadden een anderen geest, andere zeden, een ander temperament;
hun karakter was gevormd geworden door de aristokratische instel
lingen, die op de slavernij gegrond zijn, De vrijwilliger der Ge-
federeerden, daarentegen is, met zijne goede hoedanigheden en ge
breken, de rechtstreeksehe afstammeling van die Continentalen, gelijk
men hen noemde, die, moeilijk onder tucht te brengen slecht geor
ganiseerd en bijna altijd geslagen oudanks hunnen persoonlijken moed,
toch eindigden met de overhand te behouden op de Engelsche legi
oenen. Hij heeft bovendien nog andere aanspraken om zich hun
erfgenaam te noemen, want hij kan in herinnering brengen, dat het
de noordelijke Staten zijn, die, toen nog slechts eenvoudige volk
plantingen, den geheelen last van den onafhanklijkheidskrijg torsch-
ten, waarvan zij den prijs deelden met hunne verbondenen in het
Zuiden.
Yan de 232000 man, welke die oorlog onder de Bondsbanier zag
optreden, leverde alleen Massachusetts, altijd de meest vaderlandlie
vende en de meest krijgslustige staat, 68000; Connecticut, minder
bevolkt, 32000; Pennsylvania 26000; Nieuw-York, bijna geheel bezet
303