315
een vast en zeer duidelijk mikpunt. De twee eersten vorderen twee
man, die aan de einden eener vaste basis geplaatst zijn; het derde
wordt gehanteerd door een enkelen waarnemer, maar maakt de me
ting van eene basis noodig en sleept eenige becijferingen na zich.
De telemeter, waarmede de Belgische majoor Le Eoulangé de schut
ters begiftigd heeft, berust op een geheel ander beginsel, dat van
de snelheid der voortplanting van het geluid. Het schat de afstanden
door den waarnemer in staat te stellen de tijdsruimte te meten die ver
loopt tusschen de verschijning of het zien van den rook en het hooren
van den knal van een vuurwapen. In hej; kort, dit instrument is
een goedkoope en draagbare teller of chronometer, die in eenige ge-
gevene gevallen werkelijke diensten kan bewijzen. Noemen wij, on
der andere gevallen, dat, waarin men een tegenstander over zich
heeft, die vuur geeft, of dat, waarin de waarneming van het punt van
springen der granaten en shrapnel's, die men -zelf werpt of afschiet
gemakkelijk is, en waarin het geraas en de rook niet beletten zul
len met zekerheid te bepalen, dat een knal het gevolg is van het
schot, dat men gezien heeft.
De uitvinder heeft drie modellen van zijn telemeter doen maken,
namelijk voor de maximumafstanden van 1600, 2500 en 4000 meters.
De drie modellen bestaan uit eene cilindervormige glazen buis, ge
plaatst in een gevernist koperen omhulsel van achttien millimeters
middellijn; de lengten zijn respectievelijk 95, 120 en 180 millime
ters of strepen, en de prijzen fr. 14, 25 en 17, 50 en 21, 50.
De glazen buis bevat een metalen schuifring curseurgeheel ge
dompeld in gedestilleerd water, en is voorzien van eene verdeelde
schaaldie de afstanden vertegenwoordigt. De behandeling geschiedt
op de volgende wijze:
Daar de schuifring zich aan het uiteinde van de buis bevindtdat
aan het begin der schaal verdeeling beantwoordtplaatst de waarnemer
het instrument horizontaal in de hand en vestigt de oogen op de vijande
lijke stelling; op het oogenblik, waarin hij den rook ontwaartdie het
schot aankondigt, draagt hij snel het gewricht der hand om, zoodat
het instrument rechtop komt te staan en de schuifring langs de buis
zakt; als de knal zijn oor treft, doet hij eene omgekeerde beweging
en het instrument blijft stationnair. Het verdeelstreepje, dat bij den
schuifring te lezen staat, geeft den gezoehten afstand aan.
Opdat de aanwijzing van den afstand door den telemeter nauwkeurig
zij, valt er rekening te houden met de wisselingendie de warmtegraad