340
zenden, en ik voorzie het oogenblik waarop de Minister staan zal
voor het feit, dat hij niet meer suppleeren kan en dat men ook van
Java en Sumatra geen troepen meer naar Atjeh kan zenden. Ik zal dit
punt niet verder uitwerkenik wil er liever over zwijgen. Ik geloof
nogtans dat het eene politiek van struisvogels is, om niet flinkweg
den toestand onder de oogen te zien. Maatregelen moeten er geno
men wordenwant Atjeh zal en mag niet door ons verlaten worden,
en tot mijn leedwezen zijn zij tot nu toe door den Minister verzuimd
geworden.
Die voorstellen, die hij thans ter overweging naar Indië gezonden
heeft, hadden om zoo te zeggen dadelijk na zijn optreden moeten
uitgevaardigd zijn. Hetgeen zijn voorganger niet had gedaan, dat
had hij moeten doen.
Ik erkende toestand van zijn voorganger was nog eenigszins an
ders. Wij hadden toen nog niet de ondervinding opgedaan van de
volharding en het geduld, dat die Atjehers hebben om ons weerstand
te bieden, en ik geloof, dat, wanneer een inlander met een Europeaan
in geduld wedijvert, de inlander het door zijn indolentie en door
zijn geloof aan het fatalismus zal winnen.
Wat de Minister gezegd heeft van den goeden geest, die in het Ne-
derlandsch-Indische leger heeft geheerscht en waaraan hij aan het slot
zijner rede een warmen lof heeft gebracht, zal in ons aller hart weerklank
hebben gevonden.
Ik zal niet komen op hetgeen verder nog met Atjeh in betrek
king staat. Wellicht zal daartoe binnen kort nog gelegenheid zijn.
Maar ik dring bij den Minister aanneem maatregelenmaar neem
ze vooral haastig. Laat u niet door al te schoone rapporten van uw
voornemen afbrengen, om den toestand van de soldaten in Indië te
verbeteren. Wij moeten soldaten voor Indië hebben a, tout prix, en
welke opofferingen er voor noodig mogen zijn, laat ons liever in tijds
datgene geven wat noodig is oua soldaten te krijgen, dan dat wij
eene groote ramp, om niet te zeggen schande, over Nederland laten
komen.
In Indië heeft men ten minste iets gedaan. Men heeft daarhoe
wel dan op verkeerde berichten (maar laat ons die verkeerde berichten
zegenen)de reëngagements-premiën verhoogdom ze meer in over
eenstemming te brengen met die in Nederland gegeven werden, maar
dat is lang niet voldoende. Maar wat is het toch voor eene krui
denierspolitiek, eene dwaze zuinigheid, dat men niet in Indië de sol-
