andere beseheiden de gegevens voor de waarheid op te sporenwelke
het hem gelukt is met veel onpartijdigheid samen te voegen.
De krijgstocht, slechts met eenige duizenden manschappen aange
vangen, nam een aanmerkelijken omvang aan, ten gevolge van een eersten
tegenspoed en van rampzalige politieke hartstochten.
Frankrijk had bijna veertigduizend man verstrooid over het Mexi-
kaansche grondgebied, zonder de vloten der twee oceanen te rekenen,
en gedurende dit geheele tijdperk werd zijne vrijheid van handelen
in Europa om zoo te zeggen verlamdde kanonnendonder van Sa-
dowa deed het den Eranschen pijnlijk gevoelen. Het is dus onmo
gelijk het gewicht te miskennendat deze onderneming geroepen is
te leggen in de geschiedenis van onzen tijd. Het werk van den heer
Niox komt zeer van pas een helder licht werpen op nog zeer weinig
bekende feiten.
Toen de admiraal Jurien de la Gravière uit Frankrijk vertrok om
zich te voegen bij de Engelsche en Spaansche strijdkrachten, waar
mede hij vereenigd tegen Mexiko moest optreden, nam hij, om zoo
te zeggen, slechts een geleide voor zijne vlag mede: een bataljon
Zouaveueen peloton Afrikaansche jagers, eenige compagniën zee-
infanterie en nog artilleristen uit de overzeesche bezittingen in de
Antillenwien de .kanonnen eerst nagezonden werden verscheidene
weken na hunne aankomst te Yera-Cruz. Toen de generaal Santa-
Anna, de veteraan der Mexikaansche onafhankelijkheids-oorlogen, te
Havannah de aldus uitgeruste en georganiseerde troepen zag voorbij
trekken, vroeg hij, of men in Europa geloofde, dat de Mexikanen
nog gewapend waren met pijlen en knuppels. De wanorde, die bij
de samenstelling van het expeditionaire korps had geheerscht, was slechts
het verzwakte beeld van verwarring in de denkbeelden, te midden waar
van de admiraal verplicht zou zijn weg te zoeken om de eer en de
waardigheid van Frankrijk te beveiligen. Reeds in den beginne
openbaarde zich bedenkelijk verschil van gevoelen tusschen de ver
bondene gevolmachtigden. Ondanks deze oneenighedendie van
dag tot dag scherper uitkwamen, kon de admiraal door zijne verhe
vene begrippen en zijn ridderlijk karakter de goede verstandhou
ding met de Britsche en Spaansche Commissarissen bewaren tot het
oogeublik, waarop de voorschriften van zijn gouvernement hem dwongen
het verbond te verbreken en eene onafhankelijke politieke gedragslijn
te volgen. Hij gaf in deze omstandigheid een zeldzaam voorbeeld
van belangeloosheid, door persoonlijk de verantwoordelijkheid voor eene
402
