scheikundigen hebben wel is waar bevonden dat een mensch in 24
uren verliest: 20 a 25 grammen stikstof en 310 grammen koolstof,
maar maar daarom is nog niet elk rantsoen goed, dat de zelfde hoe
veelheid dier elementen bevat.
Vooreerst speelt toch de gewoonte een niet te miskennen rol bij
de voeding. Men zal de spijzen waaraan men gewoon is goed ver
dragen ook al is de hoedanigheid uiet boven bedenking; en die,
waaraan men niet gewend is, verdraagt men slecht, ook al is de hoe
danigheid goed. Deze juiste opmerking, reeds door Hippocrates ge
maakt, wordt door de ondervinding van alle tijden bevestigd. Zoo
is het b. v. bekend, dat eene min, wanneer zij plotseling eene andere
voeding erlangt, al is die ook veel beter dan die waaraan zij gewoon
was, dikwijls spoedig opdroogt, zoodat men dan ook de voeding
slechts van lieverlede mag wijzigen. Bij onze soldaten gebeurt iets
soortgelijks: bij hunne intrede in de gelederen zullen zij ruimer ge
voed worden dan ooit te vorenmaarin plaats van in kracht toe
te nemenvermageren.
Voorts mag ook het volume der spijzen niet buiten rekening
worden gelaten. De soldaat zou inderdaad slecht verzadigd zijn indien
men hem, in den minst mooglijken omvang, 24 grammen stikstof
en 310 grammen koolstof tot voedsel gaf. De landbouwer, de werk
man houden er van, zich te vullenzij wenschen een maaldat een
ruime plaats in hun maag beslaat. Een man van middelbaren leeftijd
gebruikt aan spijzen per dag '/2a tot '/ao val) zijn gewicht. Men
rekent dan ook dat een dagelijksch rantsoen van 15- a 1600 gram
men, zetmeelhoudende stoffen, suiker, vleesch, vette spijs, versche
groenten (planten-eiwit) bevattende, voldoende is voor een man,
indien de verhouding aan stikstof en koolstof ongeveer overeen komt
met bovengenoemde cijfers, en onder de bepaalde voorwaarde dat de
spijzen den smaak streelen en behoorlijk afwisselen. Intusschen ge
bruikt de landbouwer in Waadland meervolgens den heer de Gasparin
bestaat zijn voedsel gemiddeld uit 3,41 k. g. vloeibare en vaste spijzen,
welke te zamen 27 grammen stikstof en 496 grammen koolstof be
vatten. Hij, die werkt, verliest meer aan deze beide elementen dan hij,
die rust; de laatste transpireert minder dikwijls en in mindere hoe
veelheid dan de eerste. Volgens de berekeningen der geneeskundigen
is noodig:
voor iemand die niet werkt, 524 grammen vaste stoffen en 1.980
tot 2.550 grammen water;
482
