526
werkeii over de jongste oorlogen in de Krim en in Italië, heeft onlangs
dezen nationalen arbeid bekroond door in het licht te geven een Aperqu
historiquestatistique et clinique sur le service des ambulances et des
hopitaux pendant la guerre de 18701871. De betrekking van me-
decin principal daarmee, inspecteur-généraldirecteur des ambu
lances auxiliaires stelde hem in de gelegenheid door eigen oogen
te zien. Zijn boek vormt een waardigen tegenhanger met de studiën
van gelijken aarddie reeds in Duitschland zijn verschenen, en dient
als narede op het avontuur, dat men nhet tweede keizerrijk"''' genoemd
heeft.
//Het is niet zonder een diep smartgevoel", zegt de uitstekende
militaire arts, //dat wij dezen arbeid ondernomen hebben, die nog
eens Frankrijks ongeluk in het geheugen zal terugroepenmaar wij
zullen in onze rampen vele leering voor de toekomst vinden."
//Onze verliezen zijn aanzienlijk geweest, maar de oorzaken dezer
verliezen algemeen bekend zijnde, zullen wij ons slechts bezig houden
met de gekwetsten, met hun lijden en met de middelen, die het
lot zouden kunnen verzachten van zooveel bravendie hun bloed
storten en hun leven wagen voor de verdediging van hun land."
Wat evenwel dit. technische gedeelte betreft van zoo hoog belang
voor de geheele natiedaarover zullen wij hier niet spreken. Aan een
specialist, aan een der schrijvers, die onzen roem in de geneeskunde ver
hoogd hebbenverblijve de taak, dezen zoo verdienstelijken arbeid op
zijne waarde te schatten en er praktische gevolgtrekkingen uit af te
leiden voor de reorganisatie van onzen ambulance-dienst en de verbete
ring van het lot dergenen, die op het slagveld neervallen. Wat ons
aangaat, wij willen slechts een vluchtigen blik werpen op het statisti
sche gedeelte van den arbeider een denkbeeld van geven, zoo weinig
mooglijk onvolledig, en belangwekkende en nauwkeurige bescheiden
leveren voor de beoordeeling van nog slecht bekende feiten.
Volgens de Duitsche statistiek en het verslag van dr. Engel is
het benaderend overzicht der verliezen van het Duitsche leger voor
den veldtocht 18701871 (zie jaargang 1874 van het Militair
Tijdschriftbh 213214):
Gesneuveld en gestorven aan wonden of ziekten40,741
Niet terug gevonden en gerekend moetende worden onder
de dooden4,009
Gekwetst127,867
Totaal172,617
