533
vijand. Eu dat schoeisel wil men behouden? Wij kunnen het niet
gelooven; men heeft er genoeg de proef van gehad; men moet zijne
toevlucht nemen tot de halve laars van "Verdeil, want zij zal den voet
van den soldaat beschermen tegen vocht en niet meer kosten dan de
schoen en de slobkouswat ook in aanmerking komt.
Maar er is een ander cijfer, en dat is vreeselijk en moet de aan
dacht trekken van de bevoegden ik wil spreken van 328,000 zie
ken en bevrorenen.
Dus, terwijl Duitschland te velde kon trekken met 1,200,000 be
hoorlijk uitgeruste manschappen (in den aanvang telde het er veel
minder; dit cijfer is het maximum in den oorlog geweest. C)vond
Erankrijk veertien dagen na de oorlogsverklaring ter nauwernood
209,000 man, die aan alles gebrek hadden op eene andereplaats
heet het Rijnleger het schoonste, dat Erankrijk ooit gehad heeft. C),
gereed om slag te leveren..
Daar, waar een groote voorraad had moeten zijn van wapenen,
van kleedingstukkenvan schoenenvond men nietsen overal was
men verplicht toevlucht te nemen tot de particuliere nijverheid, omdat
men niet in staat was in zooveel behoeften te voorzien onder omstan
digheden, waarin minuten de waarde hadden van eeuwen. En zoo men
soms gevulde magazijnen bezat, gelijk die te Metz, leverde men ze aan
den vijand over, in plaats van den inholid te doen verdeelen onder
de ongelukkige soldaten, die men in krijgsgevangenschap zond.
Maar er zijn nog andere oorzaken van dat treurige getal zieken
de betreurenswaardige inrichting der administratie en der ambulances
en vooral de kleine tent {tenle-abri)goed in Algerië, in Mexiko,
niets waard in Europa, zoodra het schoone seizoen heeftopgehouden.
Zoo bezweken er in de Kritn 75,000 Eranschen aan zieken, terwijl
er slechts 20,000 verloren werden door het vuur.
In Italië heeft het zelfde feit zich voorgedaanop 41,000 dooden
waren er 36,000 door ziekte.
Te Metz waren er op het eind van het beleg, op 15,000 man, die
in de hospitalen lagen, 9000 wegens ziekte; ziehier de juiste cijfers
In de hospitalen: waarvan gekwetst:
30 Sept14,514 8581
15 Oct15,343 7600
Dag der overgaaf. 15,811.