603
Het doel van Lee, om den vijand, die door den bergrug niet
achteruit wijken kon, in te sluiten, gelukte volkomen. Een aanval
van het geheele Zuidelijke leger op het centrum der Noordelijken
besliste den strijd] in het voordeel der eersten.
De avond maakte een einde aan het gevecht en de overwonnen
federalisten [namen een overhaaste terugtocht aan tot onder de muren
van Washington.
De derde veldtocht tegen Eichmond was mislukt en Lee had
Virginië weder gered. De verliezen van zijn leger bedroegen 10000
manmaar zijne partij hadbehalve een groot aantal gevangenen, een
driedubbel verlies geleden.
III.
De strijd zou nu overgebracht worden, van de poorten van Eich
mond, naar de hoofdstad der Yereenigde Staten.
Voor Lee stonden nu door zijne overwinningen de wegen naar het
Noorden open, en hij aarzelde geen oogenblik, in Maryland teruk
ken. Zijn doel daarmede was, den strijd buiten Virginië te brengen,
in de hoop, in meer rijke en vruchtbare landstreken te komen, daar
Virginië door den oorlog zoo goed als uitgeput was. Ook hoopte
hij daar vele vrijwilligers en aanhangers voor de zaak der Zuide
lijken te vindenen door zijne tegenwoordigheid al de herinneringen
op te wekkendie Maryland met Virginië verbonden.
Sedert het begin van den oorlog hadden duizende jongelingen uit
dien staat dienst genomen bij de Zuidelijken, en vele huisgezinnen,
die door de Noordelijken verbannen of mishandeld waren geworden,
hadden zich in Virginië neergezet.
West-Maryland echter, waar Lee het eerst binnenrukte, was niet
op de hand der Zuidelijken. Oost-Maryland was geheel de zaak
der geconfedereerden toegedaanmaar daar juist stond het geheele
federalistische leger. De soldatenhieraan niet denkende, waren ver
wonderd, in West-Maryland eene koele ontvangst te ondervinden.
Trouwens leverden de geconfedereerden, niettegenstaande hunne
schitterende daden, geen aanlokkelijk schouwspel op.
Uitgeput door zoovele vermoeiende marschen en gevechtenhadden
zij geen schoenen meer aan de voeteu en bestond hunne kleeding als
het ware uit lompen. Hunne uitgeteerde gezichten bewezendat zij
veel geleden hadden. Nooit waren zij zoo vuil voor den dag gekomen,
