607
Weinige dagen daarna kwam het tot eenen slag; door de gesteld
heid van het terrein de overgang van den Rappahanock niet kunnende
verhinderen, besloot Lee, dien zooveel mogelijk te vertragen.
De artillerie der geconfedereerden vernielde de pontonbrug, door
de noordelijken geslagen, waarop van hunne zijde het bombardement
van Frederiksburg volgde. De uitwerking van dit bombardement
was verschrikkelijk voor de inwoners, die hun heil in de kelders
moesten zoeken.
Deze omstandigheid deed Lee het plan opvatten, eenigszins ach
terwaarts stelling te nemen; Burnside trok daarop de rivier over,
en stond den 12™ December met 100,000 man in volkomen slagorde;
Lee had met 50,000 man (dit cijfer is door de Noordelijken zelf op
gegeven) de hoogten ten zuiden van Frederiksburg bezet.
De eerste aanval geschiedde onder den generaal Meade op de di
visie Stonewall Jackson; deze aanval werd zoo meesterlijk afgeslagen,
dat Meade de helft zijner manschappen verloor.
Tot zes keeren toe herhaalde Burnsidemet evenveel moed als
geestkracht, den aanval; tot zes keeren toe moest hij terug, vooral
geteisterd door de artillerie der geconfedereerden, die op de hoogten
in batterij stonden en hun vuur uitbraakten. In den geheelen oor
log was zoo hardnekkig niet gestreden als hier; die strijd was dan
ook zóó verschrikkelijk, dat Lee, zich tot een zijner adjudanten wen
dende, zeide: »'t Is goed dat die tooneelen zoo afgrijselijk zijn; wij
zouden er te veel zin in krijgen." Burnside, woedend dat hij zoo ach
tereenvolgend terug moestzwoer, dat hij vóór het invallen van den
nacht meester zou zijn van de hoogten. Niettegenstaande de aan
val met kracht werd herhaald, werden de gefedereerden op nieuw op
alle punten teruggeworpen.
Den volgenden morgen stond Lee weder slagvaardig, maar de gefe
dereerden hadden te veel verliezen geleden; 12,000 van hunne sol
daten bedekten de hellingen der hoogten om Frederiksburg, en van den
stormachtigen nacht maakte Burnside gebruik, om den Rappahanock
weder over te steken.
De veldtocht van 1862 was geëindigd, en het geconfedereerde le
ger betrok voor goed de winterkwartieren, onder Frederiksburg.
Toch beproefde Burnside nogmaals den Rappahanockdie hem al
leen van Lee scheidde, over te trekken, om dezen uit zijne stellingen
te verdrijven; maar hij moest ondervinden, dat de modder een on-
overwinnelijker vijand was dan de gefedereerden. Te vergeefs werden