218
die de groote operaties, de marschen voor het samentrekken van troe
penenz. leidt, ook de troepen voor den slag opstelt.
Het gebeurt evenweldat een opperbevelhebber slechts in eene
van de twee wetenschappen te huis is: Napoleon I was een bekwaam
strategist, maar een middelmatig tacticus; Wellington was een goed
tacticus, maar een armzalig strategist. In één woord, deze was een
generaal in den veldslag, gene een generaal in het studeervertrek.
Het operatie-plan te ontwerpen in het kabinet, vóór het openen van
den veldtocht, de keuze te doen van de te volgen operatie-lijn
en van het te bereiken objectief of doel, de wijzigingen aan te bren
gen, gedurende den loop van den oorlog, in het eerste denkbeeld
de richtingen aan te wijzen aan de verschillende legerkorpsen om de
plaatsen van het gevecht te bereikendeze werkzaamheden behooren
uitsluitend tot het gebied der strategie.
De op het slagveld uit te voeren manoeuvres, de formatie van
de troepen voor het gevecht, de beoordeeling van het terrein, de hin
derpalen, die het bedekken, de schikkingen, te nemen om die hinderpalen
te verdedigen of aan te vallen behooren tot het domein der tahtieJc.
Het kan gebeuren, dat het aanwijzen van de richtingen voor den
hoofdaanval zoowel tot de taktiek als tot de strategie behoort. Als
de legers zich bevinden in eene stelling, gelijk die bij Waterloo (zie
de figuur) en als Napoleon tot den aanval besluitbehoort het aanwij-
Waterloo Wavre.
Wellington Blücher
Napoleon Grouchy,
zen van de richting, hieraan te geven, èn tot de taktiek èn tot de stra
tegie: tot de eerste, in zooverre de gesteldheid van het terrein de na
tuurlijke of kunstmatige hindernissen, zoo als pachthoevenkasteelen,
redoutes, enz. op de keus van het aanvalspunt invloed kunnen uitoefe
nen; tot de tweede in zooverre, dat Napoleon, Wellington 's linher-
vleugel aantastende, hem van Blücher scheiddeterwijl hij, zijn rechter-
vleugel aantastende, in geval van eene overwinning, 7iem naar Blücher
terugdrong. Deze laatste manoeuvre kon een nieuwen slag ten gevolge
hebben, waarin Napoleon 's leger geheel alleen zou hebben gestaan te
genover de vereenigde legers van Wellington en Blücher, terwijl dat
van Grouchy door een gedeelte van dat van Blücher werd opgehouden,
gelijk werkelijk gebeurd is aan de Dyle op den 18 Juni 1815.
I 1