220
Naar aanleiding eener operatie van gelijken aard, namelijk van de
omtrekkende manoeuvre, die Davout, in den veldtocht van 1812,
tegenover Prins Bagration beproefde in den omtrek van Minsk drukt
Jomini zich aldus uit: /•/In zulk een uitgestrekt rijk geven strategische
manoeuvres minder vat dan in een land, ingesloten door zeeën en
onzijdige statenin uitgestrekte landstreken staat men er niet aan
bloot tegen den muur te worden gedrongen, dewijl men overal, zoo
ook al geene goede wegen, althans de vrije ruimte vindt om aan de
omtrekkende beweging van zijn tegenstander te ontsnappen." In
den veldtocht van 1870 heeft Von Moltke, door de rechterflank van
de Branschen te overvleugelen en hen tegen de Belgische grens te
dringen, eene oordeelkundige toepassing gemaakt van het door Jomini
gegeven voorschrift.
Het leger te verspreiden en weder bijeen te brengen ligt op het
gebied der strategie. In de onderstaande figuur bevindt zich het
leger CD, verdeeld over eene beperkte ruimte, in stralegisch-gun-
stiger omstandigheden dan het leger ABdat over een uitgestrekt
front verspreid is. Het eerste staat, gelijk Jomini zegt, in binnen-
liniën ten opzicht van het tweededat is te zeggendat het eerste
AB
zich veel sneller kan bewegen dan het tweede en dit bevechten
vóórdat het den tijd heeft gehad om zich te vereenigen.
Men vermijdt, zich taJctisch te laten omsingelen; men zoekt daaren
tegen, zich strategisch te laten omtrekken.
i i 1
