2 32
landstreekwaar zij te gelijk het bewindhet brandpunt der staat
kunde en een groot gedeelte van het grondgebied dekt. Leg ook
de basis zóó, dat zij te gelijk kan dienen als toevluchtsoord en
als spil voor de manoeuvres, en regel de materiëele verdediging zóó,
dat het leger in alle richtingen zich vrij kan bewegen, daarbij zoo
weinig mooglijk hinderpalen ontmoetende.
Voorbeeld. Zoo Brussel versterkt was, gelijk Antwerpen het
is, zou deze hoofdstad als basis voldoen aan al de voorwaarden, in
den algemeeDen regel gesteld
Zij zou ver van de zee verwijderd zijn;
De plek zou als taktische stelling onneembaar kunnen worden
gemaakt
Zij zou te gelijk het middelpunt der macht van het land en een
groot deel van zijn grondgebied dekken;
Het leger, dat haar zou bezetten, zon er vrij kunnen uittrekken
in alle richtingen en door al de zones of streken, die van de ver
schillende grenzen op de hoofdstad uitloopen
Zij is het snijpunt van al de groote gemeenschapswegen in het
midden van het land
Eindelijk, hare werking zou zich over een groot gedeelte van het
land uitstrekken, en deze centrale plaatsing zou aan het leger het
voordeel der beweegbaarheid en de gelegenheid tot aanvallen geven
dat is te zeggenBrussel is goed gelegen om te gelijk te dienen
als operatie-basis, als toevluchtsoord, als spil voor de manoeuvres en
andere krijgsverrichtingen van een leger te velde.
//Eene ander niet minder gewichtig vraagstuk omtrent de beste
aan de operatie-bases te geven richting," zegt Jomini//is dat,'t welk
betrekking heeft op de bases, gelegd langs de oevers van de zee,
die tot bedenkelijke dwalingen hebben geleid, want even voordeelig
als zij zijn voor den een, zouden zij rampspoedig worden voor
den ander.
//Het gevaar, dat er voor een leger van het vasteland zou liggen
in teruggedrongen te worden naar de zee, is zoo duidelijk aange
toond gewordendat men zich niet genoeg kan verbazen nog de
voordeelen te hooren roemen van de bases, aangelegd langs hare
oevers, die slechts goed kunnen zijn voor het leger, komende over
zee. Wellington, met zijne vloot Portugal en Spanje te hulp ko
mende, kon dan ook geene betere basis aannemen dan Lissabon, of
Denk aan Batavia!
