238
Etudes sur la defense des Etats, hebben wij het voorzichtig geacht
niet geheel met dat stelsel te breken; in die Etude hebben wij nog
aangeraden, in de groote staten eenige grensvestingen te behouden;
wel is waar niet met het oog op de verdediging, maar om als depót
plaatsen te dienen voor den aanval.
De ontwikkeling van de spoorwegen en de onschatbare voordeeleu,
die men in de jongste oorlogen in den stoom gevonden heeft om de
legers van al het noodige te voorzien, bewijzen zonneklaar, dat de
grensvestingen geen nuttig doel meer hebben, noch voor aanval noch
voor verdediging.
Ofschoon de vermenigvuldiging van de gewone wegen en van de
spoorbanen en het gebruik van den stoom aan de legers eene be
weegbaarheid hebben medegedeeld, die in staat stelt een oorlog bin
nen minder weken ten einde te brengen dan hij vroeger jaren zou
hebben vereischt, is het versterkings-stelselgebezigd om eene land
streek te verdedigen, op dezelfde hoogte blijven staan; het heeft
sedert twee eeuwen geene enkele schrede voorwaarts gedaan.
Tegenwoordig behooren nog, gelijk in den tijd van Yaubande
permanente-verdedigingsliniënde liniën van grensvestingen in alle
staten van Europa (België uitgezonderd) tot het cordon-stelsel;
een stelsel, dat de werking van veel troepen verlamt, dat in alle tij
den slecht is geweest, en dat slechter is geworden, naar mate het
grooter getal wegen en spoorbanen de legers beweegbaarder heeft
gemaakt.
In België heeft men, de bezwaren inziende, die een te uitgestrekt
verdedigingsfront met zich voert, besloten het oude front te sloopen
om de verdediging op één punt in het binnenste van het land te
doen samenloopen; ongelukkigerwijze drukt het denkbeeld van het
oude stelsel van positie-oorlog nog zoo zwaar op de gemoederen, dat,
ofschoon in beginsel aangenomen is dat een cordon van vestingen
radicaal slecht is, de krachten versnipperthet initiatief verlamt en
tot eene lijdelijke verdediging, de slechtste van alle, dwingt, de
krijgs- en staatslieden zich nog niet geheel aan dit verouderde denk
beeld hebben kunnen ontworstelen.
Zelfs in België, waar men het stelsel van position scheen te heb
ben laten varen, staat men nu voor, tusschen Diest en Dendermonde,
laugs Antwerpen, eene verdedigingslinie aan te leggen, gelijk die,
welke men pas aan de zuidergrens gesloopt heeft!
Men vermoedt niet, dat de linie, die men pas heeft geslecht, van
de ontworpene slechts hierin verschilt, dat de eerste zich verhief aan.