240
eene gevechtsstelling, ondergeschikt aan de regelen der taktiek en
niet aan de voorschriften der strategie. [Ik moet bekennen, het ver
keerde niet in te zien. Is de linie van Utrecht of de nieuwe Hol-
landsche waterlinie geene strategische verdedigingslijn? Pr.]
Wanneer men zich in omstandigheden zal bevinden gelijk die,
waarin Melas in 1800, in de Alpen, en Karei Albert in 1849,
achter de Ticino, verkeerden, dat is te zeggen: wanneer het strate
gische front eene groote uitgestrektheid zal hebben, hetzij eene
bergketen of eene groote rivier, moet men zich wel wachten ze tot
verdedigingslinie te nemen. In dit geval doet men het strategische
front observeren door posten en expressenen men verspreidt het
'leger achter deze posten om een punt, van waar men tot den aanval
kan overgaan en het samentrekken der strijdkrachten van zijn tegen
stander voorkomen.
Zoo Melas er zich in 1800 toe bepaald had, de passen der Alpen
te doen observeerenzijn leger verspreidende om Turijnzou hij
het in zijne hand hebben gehad, tot den aanval over te gaan en met
ziju vereenigd leger het hoofd der kolonne van Napoleon's troepen
te bevechten op het oogenblik, waarop deze uit het Aoste-dal in
de vlakte deboucheerden.
Zoo eveneens Karei Albert, in 1849, in plaats van zijn leger te
versnipperen van Piacenza tot Bulfalora, er zich toe bepaald had
de Ticino te doen observeeren en zijn leger te vereenigen om Mor-
torazou hij geene gedeeltelijke nederlagen hebben geleden, alvorens
den beslisseuden slag aan te gaan.
Ook de Oostenrijkers in 1866, in Boheme, en de Pranschen in
1870, in Elzas-Lotharingenhebben, alvorens een grooten slag te
leveren, gedeeltelijke nederlagen ondergaan, omdat zij den strijd
hebben aanvaard op te uitgebreide verdedigingsliniën.
De eventueele strategische verdedigingsliniëndie betrekking hebben
op de tijdelijke stelling van een leger te velde, hebben, gelijk de
liniën van grensvestingenbijna al de groote nederlagen na zich
gesleept in de oorlogendie elkander sinds twee eeuwen hebben op
gevolgd.
De benaming strategische verdedigingslijn kan dus uit het mili
taire woordenboek worden geschrapt.
12". Operatie-zone of goedei.. Men noemt operatie-zone of
operatie-gordel de strook lands, waardoor men een leger van zijne basis
naar het objectief voert.