276 quête omtrent hetgeen door de geneeskundige dienst is verzuimd. Dat er in sommige gevallen verzuim kan hebben plaats gehadwil ik natuurlijk niet ontkennen; er had misschien hier of daar be ter kunnen gehandeld worden. Maar zeker is het, dat al de ver schillende diensten in Atjeh de erkentelijkheid van de vertegen woordiging verdienen voor de buitengewone inspanningdie zij zich getroost hebben. Men denke aan de beschikbare middelen en zij toch billijk. De geachte spreker van de verplaatsing van het hospitaal (te Atjeh) naar de sawah's buiten den Kraton. Ik herinner mij evenwel korten tijd geleden den geachten spreker te hebben hooren spreken van het verwonden van militairen in den Kraton. Het spreekt dus van zelf dat, voor dat de laatste versterkte position door den ge neraal Pel waren veroverd, de zekerheid buiten den Kraton veel te wenschen overliet. Daarin is de natuurlijke explicatie gelegen, dat niet reeds vroeger deze verplaatsing is geschied. Er is door den Gouverneur-Generaal na de aanvaarding van het bewind eene zeer ernstige enquête ingesteldwellicht niet zóó als de geachte spreker bedoelde, met het oogmerk om te kortkomiugen te ontdekken, maar meer om zich rekenschap van wat geschieden moest te geven. Eene kommissie werd belast met een onderzoek naar den ganscheu hygiënischen toestand in Atjeh, en die kommissie heeft een hoogstbelaugrijk rapport uitgebracht. Aan dit rapport is, voor zoo ver de voorgestelde maatregelen doelmatig voorkwamen, gevolg gegeven. Bedrieg ik mij niet, dan zijn nu reeds twee afzonderlijke schepen bestemd tot evacuatie; het hospitaal is verplaatstde Kraton wordt gezond gemaakt door het omhakken van de bamboedoeries die hem omgaven en door het omverwerpen van de muren, ten einde hem meer toegankelijk te maken voor den luchtstroom. Ook op de andere vestigingen wordt veel voor den hygiënischen toestand gedaan. Maar men kan niet ontkennen dat de plaats der vestigingwaar de meeste onzer versterkingen liggen, ongezond is; b. v. Oleh-leh en andere posten zijn bepaald ongezond die meer in het binnenland liggen, in de richting naar Longbattah, zijn naar het oordeel der kommissie daarentegen gezonder. Het ligt voor de hand, hoe meer de zaak zich consolideert en onze vestiging duurzaam wordt, hoe meer men de ongezonde posten zal intrekken. De aandacht der Indische Re geering is op den hygiënischen toestand gevestigd, en ik. kan ver zekeren dat geene poging zal worden verzuimd om dien te verbete ren. De laatstelijk ontvangen opgaven omtrent den gezondheidstoe-

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Militair Tijdschrift | 1876 | | pagina 283