306
zeidedat hij vermoedelijk den weg der Noorderforten zou inslaan,
en hem in elk geval van zijne beweging zou verwittigen, zoo hij ze
kon ondernemen zonder zijn leger in gevaar te brengen. //Om niets
in de waagschaal te stellen", schreef later, den 23™ Aug,, Bazaine
aan den Keizer, //denk ik af te trekken door de Noorderforten."
Werkelijk werd in dezen zin den 24™ eeue beslissing genomen.
Bazaine was voornemens den 26™ zijn geheele leger op den rechter
oever der Moezel te verzamelen, de Duitsche strijdkrachten op dit
punt te lokken, en daarna, als het gevecht een gunstigen afloop voor
hem had, zich langs de rivier een weg te banen naar Thionville.
In den avond van den 25™ werden de bevelen gegeven tot het
volvoeren van de eerste bewegingen; om ze gemakkelijker te maken
had de kornmandant van Metz gelast, bij Chambière twee bruggen
over de Moezel te doen slaan.
Deze bewegingen, die den 26™ met het krieken van den dag een
aanvang namen, ontsnapten aan de waakzaamheid van de Duitschers
niet, die er onmiddellijk de geheele strekking van begrepen. De
Prins Frederik Karei haastte zich dan ook al de maatregelen te ne
men geschikt om Bazaine's plannen te verijdelen. Dit kostte hem
niet veel moeite, want overeenkomstig eene beslissing, door den krijgs
raad genomen, dien Bazaine om half twee in het kasteel Grimont
(een weinig te n. o. van het fort St.-Julien) belegd had, keerde het
Pihjnleger tegen den avond en bijna zonder slag of stoot in zijne
oude stellingen terug.
De Fransche verslaggever zegt, den Duitschen schrijver niet te zul
len volgen in het verhaal van den krijgsraad, gehouden te Grimont,
omdat daarbij in het Pruisische werk slechts gevolgd is hetgeen Ba
zaine zelf daarover heeft medegedeeld in zijn boek ISarmée du Rhin.
Alleen doet hij opmerkendat de dag voorbij ging zonder ernstig
gevechtDit zegt genoeg.
Den volgenden dag, den 27en, maakten de Pruisen zich meester
van Noisseville (bijna D. mijl oost ten noorden ,van Metz), alsook
van de bij dit dorp staande brouwerijen deden ze bezetten door
de eerste divisie infanterie en versterken door twee compagnieën van
de genie.
In den nacht van den 26™ op den 27™ ontving Prins Frederik
Karei last, zich gereed te maken om het leger van Mac-Mahon te
ontvangen en hem onmiddellijk twee legerkorpsen te gemoet te zen
den tot Damvillers 23/4 Duitsche mijl ten noorden van Verdun).
Deze troepenhet IIe en IIIe armeekorps, begaven zich in den na-
