dat hij in een ander kommandement was overgeplaatst. De mee
ning, dat zijne geestvermogens waren gekrenkt, volgde hem op zijne
nieuwe standplaats, waar men hem bewaakte op eene wijze, die alle
gezag onmogelijk maakte.
De dagbladschrijvers en dagbladen vervloekende, begreep Sherman,
dat hij het onweer den tijd moest laten om voorbij te trekken. Hij
vroeg verlof. Toen hij terugkwam, bevond hij, dat de raad van den
krankzinnige gevolgd was. Talrijke troepen werden verzameldde
order, om aanvallend te werk te gaan, was gegeven en het onmid
dellijk gevolg daarvan was, dat niet alleen alle gevaar voor een vijan
delijken inval verdwenen en het vertrouwen op de grenzen der Noor
delijken teruggekeerd was, maar dat de vijand op zijn beurt verviel
in de foutdoor Sherman aangewezenom eene lange verdedigings
linie te vormen en de legers van de Unie alzoo een schitterende
gelegenheid te geven om voordeelen te behalen. Om te gelijkertijd
de aanvallende beweging en alle militaire operatiën in het Westen
te leiden, had men van Washington naar Saint-Louis een knap ge
neraal, een voorbereider van de overwinning op de wijze van Carnot
gezonden; een van die generaals, die de veldslagen winnen in hun
kabinet.
Eens op een avond bevond Sherman zich alleen met hem en den
chef van den generalen staf De opperbevelhebber, met de beide
bezoekers aan zijne zijde, zat voor een op de tafel uitgespreide
kaart, met een groot potlood in de hand en vroeg, waar de lijn van
de verdedigingswerken van de opstandelingen was. De chef van den
staf nam het potlood en trok een lijn over Bowling-Greenenz.
Daar zijn hunne position, zeide de generaal; waar die nu het beste
door te breken Hierop verhaalt Sherman antwoordde de chef
van den staf of ik: natuurlijk door het midden. De generaal trok
toen met zijn potlood een lijn loodrecht op het midden, die bijna
met den loop van de Tennessee samenviel, en zeide: «-ziedaar de
ware operatielijn."
Eene maand na den dag, waarop het groote poiloorl van den bu
reau-generaal aldus het plan van den veldtocht had geschetst, werd
het volvoerd door een vecht-generaaldie voor het eerst op het
tooneel verscheen. Deze voerde het plan uit met eene zeldzame
geestkracht, doorbrak de vijandelijke liniën, viel achtervolgend aan
op de van elkaar gescheiden gedeelten, drong voorwaarts, alles voor
hem uit verslaande en vernielende, zonder zich te verontrusten over
363
16*
