365
deel en besluit, de eerste hoedanigheden van den krijgsman! Be
wonderen wij tevens de soldaten, die aan de oproeping 'gehoor gaven
en den dag na eene nederlaag weder dapper tot den aanval over
gingen, want zij, evenmin als Grant en Sherman, wisten op dit
oogenblik dat de tegenpartij, voor wie zij hadden moeten wijken,
12000 man in den strijd verloren had; dat Sydney Johnston, de
vijandelijke aanvoerder, gesneuveld was. Hoogsten hadden Grant en
Sherman bericht ontvangen van de nadering der versterkingen, waar
van de geconfedereerden de vereeniging met hunne troepen willen
verhinderen. Denzelfden avond van den slag verscheen in de daad
de voorhoede van die macht, doch aan de andere zijde van de rivier,
en anderhalf uur na zijne samenkomst met Grant zag Sherman hun
bevelhebber, generaal Buel, die hen was vooruitgegaan, in zijn bivak
aankomen. Bij het ontschepen was Buel aangesproken door laf-
hartigenvluchtelingen, non-combattans van allerlei soort, die aan
den rivieroever waren opgehoopt en verklaarden, dat het leger ge
slagen, geheel vernietigd was. Dit tooneel, met al hetgeen verder de
onvermijdelijke achtergrond van een bloedigen slag uitmaakt, had
een diepen indruk op hem gemaakt. Sherman deed alle moeite om
hem gerust te stellen, doch blijkbaar zonder gevolg. Wellicht zag
Buel in hem nog altijd den zinnelooze, den warhoofd der dagbladschrij
vers. Hij scheen, zegt Sherman, mij niet te vertrouwen en her
haalde onophoudelijk dat de stand van zakenvooral bij de landings
plaats, hem niet beviel. Ik was indedaad bevreesd dat hij zoude
weigeren, zijne troepen des nachts over de rivier te doen komen, uit
vrees van slechts onze ramp nog te vergrooten.
Buel liet Sherman in dien angst, doch eindigde met de troepen te
doen overkomen, en, toen den volgenden morgen het gevecht met
woede was hervat, zag men te midden der federalisten lange kolonnes
met goed gesloten gelederen verschijnen. Op dit gezicht werden alle
vermoeienissen voor een oogenblik vergeten, en het geheele leger
wierp zich op den vijand, die al spoedig moest wijken. Denderden
dag, na deze acht en veertig uren van spanning, toen allen eene
onmisbare rust genoten, vinden wij Sherman weder aan het hoofd
der kavallerie, nog vechtende, den vijand afmattende en vervolgende,
de krijgsgevangenen verzamelende en zich eerst rust gunnende, toen
hij den omvang der overwinning had geconstateerd en de zege had
bevestigd. Ziedaar de Sherman van het oorlogsveld. Zoo was hij
hier, en zoo is hij geweest bij alle gevechten waaraan hij deelnam;
