499
maar door gril en omkooping. De dienstbaarheid is het groote mid
del tot bevordering in de muzulmansche hiërarchie; hieruit volgt (er
zijn natuurlijk eervolle uitzonderingen), dat de gouvernements-betrek-
kingen op de droevigste wijze worden bekleed. Het commando en
de administratie van het leger ontsnappen niet aan deze gemeenschap
pelijke wet, die de groote zwakheid van het rijk uitmaakt.
De militaire administratie wordt aan het ministerie bestuurd door
een grooten Eaad, den dari-sjura. Deze vormt de gewichtigste
administratieve eenheid. De comptabiliteit is allereenvoudigst: elk
korps zendt vooruit zijn driemaandelijksch budget aan den minister
van oorlog; deze zendt de aangevraagde sommen of zendt ze nieteen
geval van hoogerhaud, dat zeer dikwijls plaats vindt.
Het tarief der soldijen is vastgesteld, per maand, voor den muc/tir
of veldmaarschalk op 5750 franken, voor den colonel 575 franken,
voor den kapitein 80 franken. Zoo ook krijgt de kapitein twee
rations vivres, de colonel twaalf, de maarschalk honderd acht en
twintig, plus vier en zestig rations fourrage; het ration vivres wordt
gelijk gesteld met vijf en veertig centimes. Verraadt deze schaal
met zoo onzachte overgangen niet het geheele stelsel der Turksche
huishouding? Het is billijk hierbij te voegen, dat meestal de soldij,
hetzij groot of klein, niet betaald wordt, wat de gelijkheid herstelt.
De kleeding, de voeding zijn het onderwerp van reglementen, die
tot de kleinste bijzonderheden afdalenmaar dewijl zij slechts zeer
zelden worden toegepast, zou het overtollige moeite zijn ze te ont
leden. De heer Charles Yriarte beschrijft de schilderachtige verschei
denheid der troependie hij heeft mogen vergezellen bij hun tocht
naar Banjaluka, ten noorden van Bosnië. De ongeregelde troepen
dirken zich op en wapenen zich naar hunne fantazie; ware Decamps.
Wat den nizam betreft, de gouvernements-kleeding geeft hun een
voorkomen van gelijkenis op de Eransche zouaven, met dit onder
scheid, dat de monteering een blauwe kleur heeft en meestal aan
flarden is. Over de levensmiddelen moet men evenmin sprekenop
het papier zijn zij altijd in overvloed en rijk aan afwisseling: brood,
rijst, schapenvleeschgroenten en zelfs gesuikerde schotels!
In zijn vaderzorg wil de Sultan zelfs, dat te velde het ration
verdubbeld worde; louter beeldspraak! In de werkelijkheid teert de
soldaat //op den boer" zoo goed als hij kan, en deze werkelijkheid,
waarvan de verhalen omtrent den tegenwoordigen opstand getuigenis
dragen, is verschrikkelijk voor het land.