601
Deze nadeelen bestaan hoofdzaaklijk hierindat de straten waarvan
het plaveisel is opgenomen, bijna geheel onbegaanbaar worden;
waar de ondergrond uit vette aarde of klei bestaat, zoodra er regen
of sneeuw valt, en waar hij uit zand bestaat, zoodra het droge weder
aanhoudtOok kunnen straten zonder plaveisel nooit zindelijk gehou
den wordenwat in een belegerde stad reeds alleen voor de gezondheid
der bewoners nadeelige gevolgen kan hebben.
De begaanbaarheid der straten in eene belegerde vesting blijft ech
ter te allen tijde van het hoogste gewicht en van den meest betee-
kenden invloed op de verdediging. De begaanbaarheid wordt vereischt,
niet alleen voor zulke stratenwaar het vervoer van geschutvan
munitie, van bouwstoffen enz. uit de parken, laboratoria, depots als
anderszins naar de vestingwerken moet plaats hebbenmaar ook voor
alle stratenwaardoor de reservetroepen den in het nauw gebrachten
verdedigers van aangevallen gedeelten der vesting ter hulp moeten
snellen.
Eindelijk vordert de snelle bijstanddie bij het uitbreken van
brand dikwijls alleen groote schade voorkomt, de aanhoudende begaan
baarheid van alle straten eener belegerde stad.
Men moet daarom het plaveisel in de straten en op de vrije pleinen
eener vesting niet opbreken, en zal daarbij te beter varen, omdat
bommen bij het neervallen op harde keien dikwijls breken vóórdat
de springlading aangestoken is. Dit gebeurde in 1794 te Menin
(volgens Scharnhorstbl. 67), en dit verklaart gedeeltelijk de geringe
uitwerking van bombardementen.
Oude vooroordeelen evenwel blijven altijd moeilijk uit te roeien,
vooral als zij iets voor zich hebben, dat de groote hoop gaarne ge
looft. Zoo heeft dan ook waarschijnlijk de bevelhebber van Parijs
in 1870-1871 aan de volksstem 'moeten toegeven toen hij in straten,
die bijzonder gevaar liepenhet plaveisel deed opnemen Von Tiede-
mannbl. 230).
2. De spoorwegen in de stad en in het hereih der vesting.
In het eerste deel vau dit geschrift, dat in 1869 verscheen, hebben
wij op bl. 3 de stelling neergeschreven
//De vechtende troep moet beschikbaar worden gehouden voor den
dienst onder de wapenen, door afschaffing van eiken arbeiddien ieder
niet-militair even goed kan uitvoeren."