609
hij vaart ze om op een gegraven kort zijkanaal. Zoo deed de
Hertog vau Marlborough in Juni 1709 een kort zijkanaal langs de
Schelde binnen drie dagen graven, om eene door gezonken schepen
versperde plaats boven Oudenaarde te kunnen omvaren, toen hij het
gesehutpark tot belegering van Doornik langs die rivier deed aan
voeren Seydelbl. 170 van Deel I.)
Ook de Eranschen hadden in 1870 tot verdediging van Parijs al
de schepen op de Seine en Marne, waarvan zij zeiven geen gebruik
wilden maken, doen zinken. Deze versperringen strekten zich voor
namelijk uit binnen den taktischen werkkring van deze reuzenvesling
en van hare forten. Zij waren onder het bereik van het vuur der
forten en der flotille, zoodat de Duitsche belegeringstroepen van de
gezonken schepen geen gebruik konden maken von Tiedemann,
bl. 175).
Eene door gezonken schepen gemaakte rivierversperring laat zich
echter niet langs een zij kanaal omtrekken, als de oeverrand uit rots
grond bestaat. Bevinden zich dergelijke rotsachtige rivierplekken in
de nabijheid der vesting, zoo zal men ze voor versperringen moeten
kiezenzelfs als zij op de uiterste grens van het taktisch bereik van
de plaats liggen. Daar zal het niet mogelijk zijn, door uitgraving
een zijkauaal te verkrijgen en het opheffen van met steenen geladen
rivierschepen is, ondanks al de werktuiglijke hulpmiddelen van den
nieuweren tijd, een zeer zware taak, waarvan het gelukken niet kan
worden gewaarborgd.
Beproeft de bezetting van de vesting het opruimen van de ver
sperring te verijdelen zoo zoude het gelukken den vijand toch meer offers
aan tijd en menschen kunnen kosten dan hem voordeel aanbrengen.
Is echter het aantal troepen in eene vesting zoo nauw afgepast, dat
zij tot eene uitsluitend lijdelijke verdediging gedwongen zijn, zoo
zijn zij ook genoodzaakt alle rivierversperringen (zij mogen bestaan
in gezonken schepen of in torpedo's) binnen het bereik van de werk
zaamste dracht der projectielen aan te leggen. In zulk eeu voor de
bezetting treurig geval zal de verdediger er natuurlijk van moeten
afzienden waterweg aan te wenden tot uitvallentot het flankeeren
van het aanvalsfront met gewapende vaartuigenenz.
En toch biedt de waterweg op bevaarbare stroomen voor de ver
dediging van eeue vesting onloochenbare voordeelen, die, gelijk de
krijgsgeschiedenis leert, beslissend voor het behoud van de plaats
kunnen worden.