611
zijden van de boot. bevonden {Roth, bl. 94 en 95; von Bonin,
bl. 402).
Twee dezer booten voeren in den nacht van den 3en Juni tot in
den rug der vijandelijke loopgraven, beschoten de aan het strand
tegen haar oprukkende vijandelijke infanterie op tweehonderd passen
met kartetsen en veroorzaakten door dit geschutvuur, dat de vijand
alarm maakte en al de troepen in hun kwartieren op de been riep,
wijl hij een landing vreesde. {Roth bl. 94; Von Boninbl. 402).
In den nacht van 30 Juni ondersteunden drie dezer booten de
infanterie van Schill in de Maikuhle, toen deze een vijandelijken
aanval afsloeg {Roth, bl. 123).
Generaal Roth zegt op bl. 136 van zijn werk: //Zoo Colberg zes
tot acht met kanonnen van 24 pond gewapende booten bezeten had,
zou men d§ vijandelijke parallellen zoo krachtig hebben kunnen
enfileerendat de vijaud genoodzaakt zou zijn geworden, niet alleen
zijne loopgraven met traversen en rugweringen te dekken, maar ook
verscheidene strandbatterijen te bouwen, terwijl hij nu met slechts
ééne strandbatterij de medewerking van het Zweedsche fregat aan de
verdediging aanmerkelijk beperkte."
In Dantzig had de gouverneur, generaal Rapp, in October 181-3
drie drijvende batterijen op de Motlau doen oprichten, waarvan elke
twee 4-ponders en twee houwitsers voerde. Zij moesten de Rus
sische belegeraars in den rug aanvallen. Den 20en October openden
zij haar vuur, dat voor den vijaud zeer lastig werd; zij deden
ook een kruitmagazijn der loopgraaf in de lucht springen Von
Bonin, bl. 484 en 485).
Bij de verdediging van Parijs (187071) trok men partij van een
deel der aanvanklijk voor den Rijn bestemde gepantserde kanonneer-
booten, elk met een zwaar stuk geschut gewapend. Door marine
officieren gecommandeerd en met marine-troepen bezet, werden
haar gedekte plekken op de Seine als stations aangewezen. Der
gelijke booten lagen op de Boven-Seine onder bescherming van het
fort Ivry en van Charenton, vervolgens tusschen MeudonSèvres en
het eiland Bellevue bij St: Cloud en Suresnes; eindelijk op de Bene-
den-Seine onder de kanonnen van Saint-Denis.
De manoeuvreer-vaardigheid dezer kanonneerbooten werd, ondanks
haren geringen diepgang, door den lagen waterstand van de Seine
en door den ijsgang zeer belemmerd.
In den uitval op 21 December 1870 bij Epinal-lez-St.-Denis