612
namende kanonneerbooten der Seine aan het gevecht deel von lie-
demannbl. 175 en 234).
Eene drijvende batterij vinden wij niet alleen op de bevaarbare
rivieren tot verdediging van de vesting aangewendgelijk in Dantzig
maar zelfs in de natte grachten der vesting. Zoo hadden de Fran-
schen in 1813 op de breede hoofdgracht van Wittenberg eene drijvende
batterij opgericht, door mortieren op te stellen op vletten. Deze mor
tieren verontrustten en vernielden bij herhaling de koppen der
sappen van de Pruisische aanvallers. Zij waren in het geheel niet
te treffendaar de vletten door heen- en weervaren telkens van plaats
verwisselden, wat haar nog het voordeel gaf, het toevriezen van het
water te beletten von Bonin, bl. 535).
Eindelijk ineenen wij nog een eigenaardig gebruik te moeten ver
melden dat door de bezetting eener vesting van schepen is gemaakt
geworden.
Toen namelijk de verbonden Frauschen, Spanjaarden en Geuueezen
in 1743 de vesting Valenza aan de Po belegerden en bres geschoten
haddenvreesde de Piemonteesche bezetting, in krijgsgevangenschap
te gerakende bevelhebber deed het geschut en de munitie vernielen,
de levensmiddelen onbruikbaar maken en scheepte zich met de troepen
in den nacht van 29 October op booten in. Dit alles werd met zooveel
omzichtigheid en stilte volvoerd dat de vijand niets bemerkte en de
bezetting haar armee bereikte Kriegs-BïbliothelcIII, bl. 249, bij
Kornie, te Breslau, 1756).
Dus was de voorslag niet zoo heel avontuurlijkdien de chef der
artillerie, kapitein Alphand, in 181-3 te Thorn deed: geschut en mu
nitie onschadelijk te maken en de bezetting op twee groote, gewa
pende schepen op de Weichsel naar Dantzig te vervoeren von Bo
nin, bl. 465).
Uit de aangevoerde krijgshistorische feiten is te leeren, welke
aanzienlijke voordeelen voor de verdediging van eene vesting uit het
bezit van gewapende rivier-vaartuigen kunnen voortvloeien, ja zelfs,
hoe voordeelig gewapende vletten in de natte grachten zijn kunnen.
Tevens hebben zij geleerd, hoe men zich in geval van nood kan
helpen om zulke vaartuigen te maken.
Behalve de uitvallen te water, zoo als in StettinColberg, Dantzig,
zal aan de flotille van een vesting niet alleen de taak ten deel vallen
de bruggen over de rivier te verzekeren tegen vijandelijke vuurschepen
en andere vaartuigen, maar ook de taak, de gemeenschap van de