Onder de Fransche ofBcieren, zegt hij, die, na de overgaaf van
Sedan, aan Pruisen hun woord van eer gegeven hadden, gedurende
dezen veldtocht niet meer tegen Duitschland te zullen dienen en
zich dus naar Pont-a-Mousson moesten begeven om den 10en Sept.
met den spoortreiu naar Koblentz en andere plaatsen in Duitschland
te worden vervoerd, bevond zich ook de generaal Ducrot. Deze
generaal vertoonde zich wel op het bepaalde tijdstip te Pont-a-Mous-
sonmaar ontsnapte onmiddellijk om zich naar Parijs te begeven,
als beginsel aannemende, dat het feit zijner vertooning te Pont-a-
Mousson op den voorschreven dag hem ontsloeg van het woorddat
hij gegeven hadzich gedurende den loop van dezen oorlog niet
meer van zijn degen te bedienen.
In zijn tweede hoofdstuk schildert de schrijver de gebeurtenissen
te Parijs voorgevallen na den slag van Sedan, en geeft hij een
denkbeeld van den toestand, waarin zich de vestingwerken der hoofd
stad bevonden op den oogenblik, waarop de Duitschers zich voor
deze stad vertoonden.
De noodlottige afloop der onderneming van het leger van Chalons
en de gevangenschap van Napoleon waren te Parijs in den avond
van den derden September bekend, maar eerst in den nacht van 3
op 4 Sept. deed het gouvernement het bericht weten aan het pu
bliek; de uitwerking was vreeselijk.
Men zag het dreigend spook van een lang beleg met al zijne af
grijselijkheden verschijnen. Benden, gedeeltelijk gewapend, gedeel
telijk zonder wapenen, drongen in den namiddag van den 4"' de
vergaderzaal van het Wetgevend Lichaam binnen en joegen de af-
gevaardigeu weg onder de kreten: //Leve de Republiek Weg met
het Napoleontische Vorstenhuis!" Van daar begaven deze volkshoo-
pen zich naar het stadhuiswaar de hoofden der republikeinsche
partij vergaderd warenen waar zij geen moeite hadden, de verval
lenverklaring van het regeerende Vorstenhuis en de instelling van
de Republiek te doen uitroepen. Men benoemde, staande de zit
ting, een nieuw bewind, aan welks hoofd de generaal Trochu ge
plaatst werddie toen gouyerneur van Parijs was.
Ofschoon de troepen in de kazernes geconsigneerd, en gereed wa
ren op de eerste lastgeving uit te rukken, werd deze omwenteling
volbracht zonder eenig verzet van het oude gouvernement. Men be
weert, dat de Keizerin niet opgehouden heeft aan allen die haar
bevelen waren komen vragen, te antwoorden dat zij tegen eiken
624-