Aug. op 1 Sept. maakten de belegeraars approches, die zij, zonder
opgemerkt te worden, voortzetten tot driehonderd passen voorbij de
eerste parallel.
Tegenover de werkeloosheid der vesting gelastte de generaal Wer-
der, den 1™ Sept., de tweede parallel te beginnen, maar deze arbeid
werd niet zoo gemakkelijk volbracht als de vorige. Toch werden de
uitvallen, die de vijand deed om het aangevangen werk te vernielen,
met zoo weinig goeden uitslag bekroonddat de loopgraven tegen
drie uur in den namiddag voltooid waren.
De groote uitval, dien de gouverneur van Straatsburg den 2en
Sept., bij het krieken van den dageraad, met zes kompagnieën onder
nam tegen Kronenburg, met vijf tegen Königshofen en met nog drie
andere tegen het eiland Warcken, liep uit op den aftocht der Pran-
schen, die op alle punten waren teruggeslagen geworden. Van zes
uur tot negen uur in den morgen deed de vesting een hagelbui van
bommen en granaten op de belegeraars nedervallen, die dezen dag
150 manschappen verloren, tegen 142 manschappen en 2 officieren
aan de zijde der belegerden.
Den 3en Sept., om half vier in den ochtend, beproefden de bele
gerden een nieuwen uitval, ditmaal door de poort van Saverne en
de Petrus-poort. Maar de Duitschers, die vroegtijdig de plannen
der bezetting gewaar waren gewordensloegen dien zegevierend af
na een gevecht, dat ten hoogste een half uur duurde. Bij dit nieuwe
treffen leden de Pranschen een verlies van 40 dooden en gekwetsten,
Het belegerende korps vernam dien dag de nederlaag der Prausche
armee bij Sedan.
Den 8™ Sept. was de lunet 44 tot zwijgen gebracht; den volgen
den dag openden de belegeraars een moorddadig vuur met 96 ge
trokken stukken en 38 mortieren. De Duitsche batterij n°. 33 stak' dien
dag de kazerne Pinkmatt in brand en eenige dagen later, maar dit
maal door vergissing, den schouwburg in plaats van de artillerie-
school.
Van deu 9™ tot den 18en Sept. zijn de aanvallers, terwijl zij hun
vuur tegen de vesting voortzetten inzonderheid bezig met den aanleg
van de derde parallelaan den voet van het glacistusschen de
lunetten 53 en 55, en met het vernielen van de sluizen, die zich
in de nabijheid van het ravelijn No. 63 bevondentusschen de Joden-
poort en de Visscherspoort.
Den 27ei1 Sept. berichtten de colonel Sabatier en de overste Ma-
633