185
zekere aanvankelijke snelheid, omwentelen roteerende aan
vankelijke snelheid zal echter met het steiler worden der trekken,
bij gelijke werkjng der lading van het kanon, kleiner worden, terwijl'
zoo men de werking der lading wilde verhoogen, men gevaar zou
loopen, dat het projectiel niet de trekken volgde eu dus niet, of
zeer onregelmatig, roteerde; men moet dus de omweutelings-snelheid
niet grooter maken dan noodig is en men zal, voor eene zekere lading
bij een bepaald kauon, die rotatie-snelheid maar tot eene zekere
hoogte kunnen opvoeren, wil men zeker zijn dat het projectiel zal
roteeren en tevens voldoende aanvankelijke snelheid zal bezitten.
Hieruit volgt weder van zelf, dat men het projectiel niet iedere wille
keurige lengte kan geven, maar dat daarvoor eene grens is, die zon
der gevaar kan overschreden worden. Voor de lengte en dus ook
voor de zwaarte is alzoo eene bepaalde grens; wil men grooter uit
werking, dan moet men dus trachten, die door grooter snelheid
te verkrijgen. De snelheid wordt aan het projectiel medegedeeld
door den druk van het buskruitgas op den achterkant van hetzelve.
Hoe grooter die druk, hoe grooter de spanning van het buskruitgas,
des te grooter snelheid zal, onder overigens gelijke omstandigheden,
aan het projectiel worden medegedeeld. Die spanning wordt grooter,
naarmate meer buskruit wordt gebezigd, dit buskruit sneller verbrandt,
het gas niet kan ontsnappen en het projectiel meer weerstand, meer wrij
ving in de ziel ondervindt. De gasdruk werkt echter niet alleen
op het projectie], maar ook op de wanden van de kamer en van de zie^
van het kanon het achterste gedeelte der ziel noemt men de
kamer naarmate dus de druk grooter wordt, naar die mate zullen
die wanden meer weerstand moeten bieden, van des te beter metaal,
of, bij gelijke metaalsoort, des te zwaarder moeten zijn, terwijl in
het laatste geval ook de vuurmond veel zwaarder wordt. Men kan
echter de zwaarte van den vuurmond niet onbepaald opvoeren, ja
zelfs bij het veldgeschut en de lichte vestingkanonuen mag een
zeker maximum gewicht bepaald niet overschreden worden, wil men
niet in andere bezwaren minder bewegelijkheid die niet minder
gewichtig zijn, vervallen. Hieruit volgt dus, dat ook voor de span
ning van het gas eene grens is, die niet zonder gevaar kan worden
overschreden. Men kan die werking der lading op het projectiel
echter grooter maken, zonder den vuurmond meer in gevaar te bren
gen, door, in plaats van snel verbrandend buskruit, buskruit te be
zigen dat minder snel verbrandt, waardoor de werking minder hevig