190
het doorboren der plaat; zelfs is men genoodzaakt die lading in een
of meer zakken te doeu om te voorkomen dat het buskruit te snel
vóór dat de granaat voldoende is ingedrongen ontstoken wordt.
Bij de overige granaten geschiedt de ontsteking door eene bijzon
dere inrichting, buis genaamd, die in de granaat wordt geschroefd.
De buis is gedeeltelijk van koper, gedeeltelijk van een wit metaal,
bestaande uit tin, zink, lood, enz; die der ronde granaten zijn van
hout vervaardigd en zoodanig ingericht dat zij of na een zeker tijds
verloop of bij het aanslaan van het projectiel op den grond of op
het doel afgaan, d. i. een vuurstraal doen ontstaan, die de lading der
granaat ontsteekt. De eerste soort komt bij de granaten zelden 5
doch bij de granaat-kartetsen algemeen voor. Wij zullen die soort
dus bij genoemde projectielen behandelen. De laatste soort, schok-
buis en percussie-buis genaamd, is als volgt ingericht. De schok-
buis is in de lengte doorboordwelke uitboring aan de achterzijde
nauwer is dan van voren. In deze uitboring wordt geplaatst een
mede doorboord, metalen cilinder, aan een der uiteinden voorzien
van een stalen naald, en wel zóó dat de naald naar voren komt
dit cilindertje noemt men het aambeeldje waarna een spiraalveer-
tje op het aan beeldje wordt geplaatst en de uitboring met een dek-
sel de sluitschroef wordt gesloten. In de sluitschroef is eene
opening, midden boven het naaldje van het aambeeldje, waarin een
slagdop, zijnde eene holle tap, gevuld met slagsas, wordt geschroefd.
De werking dezer buis, die voor in de granaat wordt geschroefd, is
nu als volgt: bij het afgaan van het schot, als wanneer het projec
tiel snel naar voren beweegt, wordt het aambeeld naar achteren ge
duwd; evenals men in een rijtuig, dat op eens in snellen gang in
beweging komt, tegen den achterwand wordt geworpen. Zoodra ech
ter het projectiel den grond of het doel raakt en dus zijne bewe-
ging op eens aanzienlijk wordt vertraagdschiet het aambeeldje naar
voren houdt een rijtuig plotseling op, dan worden wij op de
voorbank geworpen de naald dringt met een schok in de slag-
sas, die daardoor ontstoken wordt en waarvan de hevige vuurstraal
de lading der granaat ontsteekt. Daar het zeer gevaarlijk zou zijn
aldus ingerichte granaten in de magazijnen te bergen en te ver
plaatsen omdat zij door een val konden ontploffenzoo wordt de
slagdop alleen ingeschroefd als het projectiel in den vuurmond
wordt geplaatst en is het gat van den slagdop overigens gesloten
door een sluitdop, waarin geen sas zit. Ten einde dadelijk te
7 o
