212
ste linie, hebben het bezwaar, reeds aangetoond door Vauban, den
vijand slechts het punt te ontzegyen, dat zij innemen. Zij moeten,
om deze reden, zich op den weg van den vijand bevinden. Dit is
niet het geval met de vestingen van groote uitgebreidheid, die als
operatie-spillen voor het actieve leger dienen.
Deze kunnen niet straffeloos worden omgetrokken, en om ze te
masqueeren heeft men een meerderheid van strijdkrachten noodig
die zelden wordt aangetroffen in de worstelingen tusschen groote
mogendheden. Hare werking wordt op aanzienlijken afstand uitge
oefend, en de aanval van het centraal reduit is onmooglijk, zoo
lang zij in handen van den verdediger zijn.
Men is dus niet verplicht ze te bouwen op een snijpunt van we
gen of aan een belangrijken rivierovergang. Zoo zich op eenigen af
stand van een dezer punten een stelling bevindt, sterk door de ge
steldheid van den bodem, voordeelig gelegen ten opzichte der te-
rugtochtslijn van het verdedigende leger, gemakkelijk te helpen of
van voorraad te voorzien groote hulpbronnen in oorlogsbehoeften van
allerlei aard bezittendemoet men niet aarzelen ze te kiezenmet ach
terstelling van het geografische strategische punt.
Zeer gunstig zullen ook de hoogvlakten of tafellanden zijn, waar
op verscheidene dalen uitloopen (zoo als bij voorbeeld, het plateau
van Langres, dat de valleien van de Seine, van de Marne, van de
Aube, van de Saöne en van de Maas beheerscht.)
Eindelijk zal men in het hart van het land een vesting met
verschanste legerplaats doen verrijzendie tot middelpuntsspil
van de verdediging dient en tot laatste wijkplaats voor zijn
legers.
Deze groote vesting zal het beslissende strategische punt van het
land beslaan, met andere woorden, het punt dat de vijand nood
wendig moet bemachtigen om zijn doel te bereiken.
In verscheideu staten, en met name iu die, welke een langdurig
aanzijn en een sterke centralisatie hebben, is de hoofdstad dit be
slissend strategisch punt. Als middelpunt van al de levende krach
ten des lands en van al de politieke invloedenwijst haar verlies
over het algemeen het einde van den oorlog aan.
Parijs verkeert in dit geval. De inneming vau deze hoofdstad
heeft altijd ten gevolge gehad de verdediging te ontwrichten en ge-
