213
heel het land aan den indringer prijs te geven. Het is aanneemlijk,
dat de bezetting van Londen gelijken invloed zou uitoefenen op het
lot van Engeland. Weenen heeft dat politiek gewicht niet; Oos
tenrijk zag dan ook, in 1805 en 1809, na de overgaaf van zijn
hoofdstad, niet van de worsteling af; het droeg bij tot den slag van
Austerlitz en leverde den slas; van Wagratn.
Berlijn en Madrid bevinden zich in gelijke omstandigheden. In
1760 werd de groote Erederik niet in zijn krijgsverrichtingen tegen
gehouden door den intocht der Russen te Berlijn, en in 1809 ging
Spanje voort met zich te verdedigenofschoon Jozef bezit had ge
nomen van Madrid.
Men kan evenzeer aannemen, dat de verovering van Sint-Peters
burg den Tsaar niet zou noodzaken tot het sluiten van vredeen
dat het verlies van Rome niet gelijk zou staan met het eind van
Italië's verzet.
Deze feiten en beschouwingen bewijzendat de hoofdstad slechts
versterkt moet worden in twee gevallen
le. als het te vreezen is, dat hare overgaaf de nationale verdedi
ging desorganiseert;
2 als er in het land geen andere stelling is, die meer strategisch
gewicht heeft, meer hulpbronnen aanbiedt en een beter punt ten aan
zien van de bedreigde grenzen inneemt.
Daaruit vloeit voort, dat men gelijk gehad heeft met Parijs te ver
sterken en Brussel niet te versterken.
Als onafhankelijke staat dagteekent België eerst van 1830. Ge
vormd onder den invloed van het gemeentelijk stelsel van bestuur,
dat alle centralisatie uitsluit, gunt het aan het landsbewind slechts
een beperkten invloed, terwijl de volken, die sinds eeuwen de Re
geering als hunne voornaamste drijfkracht beschouwen, met haar le
ven, bloeien en sterven. Overigens valt op te merken, dat Brussel
in de nationale geschiedenis op verre na niet zulk een gewichtige rol
gespeeld heeft als Antwerpenwaarvan de val het einde van den weder
stand der Belgische gewesten tegen Pilips II na zich sleepteen dat,
gedurende den onafhanklijkheidskrijgde spil van den opstand, het
laatste plechtanker der opgestane Nederlanden was. Deze belangrijke
handelsstad heeft bovendien, uit het politiek en militair oogpunt,
het voordeel in gemeenschap met de zee te staan en te allen tijde
een zeer grooten voorraad van levensmiddelen, geestrijke dranken, ge-
O O
