285
b. het transport van troepen, materieel, enz. bij expeditiën of in
oorlogstijd.
Ik zal elk van de hier bedoelde clrie gevallen behandelenook
om het hier aangegeven onderscheid goed in het oog te houden.
Bij de Eransche en Engelsche legers maakt men eveneens verschil
tusschen het vervoer van troepen over zee in vredes- of oorlogs
tijd van of naar Europa vertrekkende of bij troepenverplaatsin
gen in de bezittingen zeiven. Yoor groote trajekteuzoowel in
oorlogs-als vredestijd, maakt Erankrijk gebruik van de speciaal daar
voor ingerichte transportschepen. In alle andere gevallen bedient het
zich voor den overvoer van troepen en officieren van de bestaande
partikuliere stoomgelegenheden en pakketbooten of mailstoomerszoo
als die vau de Messageries maritimes. Engeland en de Yereenigde
Staten van Noord-Amerika maken voor de gewone transporten van
troepenbij garuizoensveranderiugen als anderszinsvan de bestaande
passagiersbooten gebruikin buitengewone gevallenbij lange tra-
jekten of in oorlogstijd worden partikuliere stoomschepen, zooals ook
in Nederlandsch-Indië, voor transportvaartuigen ingehuurd en inge
richt, of men bedient zich van de, hoewel in een gering aantal, be
staande troopshipsdat zijn dus permanente transportschepen.
Yoor het gewone troepenvervoer over zee, in tijd van vrede,
wordt zoowel als voor het transport van militaire goederenmate
rieelpaarden, enz., in den Indischen archipel van de bestaande
stoomgelegenheden gebruik gemaakt. Dat vervoer wordt op som
mige plaatsen nog in twee deelen verdeelda. het transport over
zee, en b. het transport tusschen den wal en de reede of ankerplaats.
In het tweede geval maakt men, behalve van stoombooten van wei
nig diepgang en zeer kleine afmetingenin de meeste gevallen van
prauwen gebruik. Voor beide soorten van transport bestaan ver
schillende aannemers, met wie het Gouvernement kontrakten heeft
gesloten. De grootste aannemer voor het vervoer van troepen over
zee is de Ned.-Indische Stoomvaart-Maatschappij welke op dit oo-
genblik het monopolie van troepentransport op groote schaal in
handen heeft van Batavia naar verschillende havenplaatsen in Neder-
landsch-Indië en omgekeerd. Hoewel zij thans geene konkur-
rentie te vreezen heeft als voor eenige jaren geledentoen eeue an
dere stoomvaart-maatschappij, die van Cores de Yries, in den ar
chipel bestond, kan men niet zeggen, dat ze, daarvan profiteerende
13